1500-letni wrak statku handlowego odkryty u wybrzeży Ayvalık

Podczas podwodnych wykopalisk realizowanych u wybrzeży miasta Ayvalık, położonego na wybrzeżu Morza Egejskiego w prowincji Balıkesir w zachodniej Turcji, archeolodzy odkryli 1500-letni wrak statku handlowego. Znalezisko to zostało dokonane w ramach projektu podwodnych poszukiwań archeologicznych „Błękitne Dziedzictwo”, który ma na celu identyfikację zatopionych w tureckich wodach statków.

Starożytny wrak statku z Ayvalık

Pod kierunkiem dr hab. Haruna Özdaşa, dyrektora Centrum Badań Podwodnych (SUDEMER) na Uniwersytecie Dokuz Eylül, przeprowadzono mapowanie podwodnych obszarów położonych przy wybrzeżu Ayvalık, które to już wcześniej zasłynęły z dużej liczby skrywanych skarbów archeologicznych. Ostatnie badania w tym miejscu zostały zrealizowane za zgodą Ministerstwa Kultury i Turystyki przy użyciu krajowych, nowoczesnych robotów podwodnych. Wrak statku znajdujący się w odległości około 4 km od wybrzeża Ayvalık został zidentyfikowany przez dr hab. Nilhan Kızıldağ, zastępczynię dyrektora SUDEMER, wraz z jej zespołem. Na podstawie wstępnych ustaleń datowany jest on na końcówkę V wieku n.e.

Podano, że zawierający około 10 tysięcy ceramicznych naczyń statek jest „największym wrakiem z ceramiką znalezionym na Morzu Egejskim i Śródziemnym”. Ze względu na swoje położenie na otwartych wodach, wrak jest wyjątkowo dobrze zachowany i jest on kolejnym dowodem potwierdzającym, że w dawnych wiekach pomiędzy wybrzeżami Morza Egejskiego i Śródziemnego postępowała intensywna wymiana handlowa naczyniami ceramicznymi. Dr hab. Haruna Özdaş wyjaśnił, że na głębokości 43 metrów badacze wykryli pewne anomalie i przekazał następujące informacje, informuje portal „Arkeonews”.

„Wykonaliśmy nurkowania w tych miejscach za pomocą naszych zaawansowanych technologicznie urządzeń i określiliśmy dokładną lokalizację wraku. To odkrycie było możliwe dzięki naszym zaawansowanym systemom robotycznym, ponieważ znajduje się około 4 km od wybrzeża na głębokości 43 metrów. Natrafiliśmy na dużą stertę w obszarze, który jest poza zasięgiem standardowych nurkowań. Charakterystyczną cechą tej sterty jest to, że składa się z przeplatających się naczyń, zgrupowanych po 15–20 sztuk, a nie z amfor, które zazwyczaj wykrywamy w naszych badaniach. Do tej pory odkryliśmy największy znany wrak z naczyniami na Morzu Egejskim i Śródziemnym. Na podstawie wstępnych ustaleń sądzimy, że statek pochodził z Afryki Północnej lub Cypru. Prawdopodobnie zatonął u wybrzeży Ayvalık podczas burzy” – powiedział naukowiec.

Szacuje się, że wrak ma około 15 metrów długości  i 9 metrów szerokości. Oprócz naczyń znaleziono jedynie niewielką liczbę amfor. Zespół badaczy uważa, że statek mógł pochodzić z Afryki Północnej lub wyspy Cypr, a jego zatonięcie było najprawdopodobniej wynikiem burzy.

Marcin Jarzębski