Arp 230 – galaktyka soczewkowata w gwiazdozbiorze Wieloryba

Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali galaktykę soczewkowatą oznaczoną jako Arp 230, znajdującą się w gwiazdozbiorze Wieloryba.

Jak tłumaczą badacze z NASA, zdjęcie z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a przedstawia galaktykę soczewkowatą znaną jako Arp 230. Jest to obiekt o niezwykłym lub osobliwym kształcie i dlatego została wpisana do Atlasu Osobliwych Galaktyk (Atlas of Peculiar Galaxies) opracowanego przez astronoma Haltona Arpa. Naukowcy uważają, że jej nieregularny kształt jest wynikiem gwałtownego zderzenia z inną galaktyką w przeszłości. Kolizja ta mogła być również odpowiedzialna za powstanie polarnego pierścienia galaktyki (gwiazdy, gaz oraz pył rotują wokół jądra po pierścieniach rozciągających się prostopadle do płaszczyzny jej dysku).

Zewnętrzny pierścień otaczający galaktykę składa się z gazu i gwiazd i obraca się nad biegunami. Astronomowie zakładają, że orbita mniejszej z dwóch galaktyk, które utworzyły Arp 230, była prostopadła do dysku drugiej, większej, gdy się zderzyły. W procesie łączenia mniejszy obiekt został rozerwany i mógł utworzyć strukturę pierścienia, która jest obecnie obserwowana.

Arp 230 jest dość mała jak na galaktykę soczewkowatą, więc dwa pierwotne obiekty ją tworzące musiały być mniejsze niż Droga Mleczna. Galaktyka soczewkowata to galaktyka z wyraźnym centralnym wybrzuszeniem i dyskiem, ale bez wyraźnych ramion spiralnych. Są one klasyfikowane jako galaktyki pośrednie między galaktykami eliptycznymi i spiralnymi.

Wieloryb (łac. Cetus) jest konstelacją nieba równikowego, jedna z rozleglejszych i czwartą pod względem wielkości. Był znany już w starożytności. W Polsce jest najlepiej widoczny od października do stycznia. Chociaż gwiazdozbiór jest ogromny, to jest w nim niewiele jasnych gwiazd. Najjaśniejszą z nich jest Beta Wieloryba – dość typowy olbrzym typu K, leżący w odległości 96 lat świetlnych od Ziemi, który jest 145 razy jaśniejszy od Słońca.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Emil Gołoś