IC 2163
Fot. European Space Agency

Astronomowie uchwycili wzajemne oddziaływanie na siebie galaktyk IC 2163 i NGC 2207

Naukowcy za pomocą Teleskopu Webba i Teleskopu Hubble’a zobrazowali dwie wzajemnie na siebie oddziałujące galaktyki oznaczone jako IC 2163 i NGC 2207.

Jak opisują badacze z ESA, uchwycone galaktyki te do tej pory jedynie zbliżały się do siebie. Mniejsza galaktyka spiralna po lewej stronie, skatalogowana jako IC 2163, miliony lat temu powoli kierowała się w stronę NGC 2207 – galaktyki spiralnej po prawej stronie.

Fot. European Space Agency

Niezwykłe kolory przedstawione na zdjęciu to połączenie światła w średniej podczerwieni z Teleskopu Jamesa Webba oraz światła widzialnego i ultrafioletowego z Teleskopu Hubble’a.

Potencjalnych dowodów na ich wzajemne oddziaływanie, jak wskazują astronomowie, należy szukać we frontach zderzeniowych, gdzie materia z galaktyk mogła wejść ze sobą w interakcje. Linie te, zobrazowane w jaśniejszej czerwieni, podkreślają również spiralne ramiona galaktyk.

Pierwsze przejście galaktyk obok siebie mogło zniekształcić też ich łagodnie zakrzywione ramiona, powodując zniekształcenie pływowe (tidal extensions) w kilku miejscach. Rozproszone, małe ramiona spiralne pomiędzy jądrem IC 2163, a jej skrajnym lewym ramieniem mogą być przykładem tej aktywności. Cześć z ramion wygląda, jakby wisiały pomiędzy rdzeniami obu galaktyk.

Te dwa obiekty charakteryzują się wysokim tempem formowania gwiazd. Każdego roku galaktyki „produkują” gwiazdy o łącznej masie 24 mas Słońca. W galaktyce Drogi Mlecznej każdego roku powstają tylko dwie lub trzy nowe gwiazdy podobne do Słońca.

Obie galaktyki były również gospodarzami siedmiu znanych supernowych w ostatnich dziesięcioleciach, co jest dużą liczbą w porównaniu do średnio jednej na 50 lat w Drodze Mlecznej. Każda gwiezdna eksplozja mogła oczyścić przestrzeń w ramionach galaktyk, zmieniając układ gazu i pyłu, który następnie ochłodził się i umożliwił powstanie wielu nowych gwiazd.

Młode gwiazdy widoczne są jako jasne niebieskie obszary, uchwycone przez Hubble’a w świetle ultrafioletowym oraz różo-białe wyszczególnione głównie przez dane z Webba w średniej podczerwieni. Większe obszary gwiazd znane są jako supergromady. Przykłady takich skupisk można znaleźć w górnym ramieniu spiralnym, które owija się wokół większej galaktyki i jest skierowane w lewo.

Inne jasne regiony w galaktykach to mini gromady gwiazd – miejsca, w których wiele obiektów tworzy się w krótkich odstępach czasu. Również górna i dolna cześć IC 2163, mniejszej galaktyki po lewej stronie, są wypełnione nowymi formacjami gwiazdowymi i przez co widoczne są w jaśniejszych barwach.

Jak tłumaczą naukowcy, w ciągu wielu milionów lat galaktyki mogą mijać się wielokrotnie. Możliwe jest, że ich rdzenie i ramiona połączą się, pozostawiając po sobie całkowicie nowy kształt. Formowanie się gwiazd również ulegnie spowolnieniu, gdy zapasy gazu i pyłu zostaną wyczerpane.

Emil Gołoś

SUBSKRYBUJ „GAZETĘ NA NIEDZIELĘ” Oferta ograniczona: subskrypcja bezpłatna do 31.10.2024.

Strona wykorzystuje pliki cookie w celach użytkowych oraz do monitorowania ruchu. Przeczytaj regulamin serwisu.

Zgadzam się