
Cyfrowa religijność zmienia sytuację historycznego protestantyzmu – Christian Krieger
Christian Krieger jest przewodniczącym Fédération protestante de France (FPF), zrzeszającej 1,3 miliona protestantów we Francji. W wywiadzie dla „Le Figaro” analizuje współczesny rozwój protestantyzmu we Francji.
Protestanci stanowią obecnie we Francji ok. 2 proc. populacji. “Jesteśmy dalecy od zmniejszania ich liczby, a wręcz liczebnie rosną. Oczywiście jest to związane ze wzrostem liczby ewangelików, ale również z rolą, jaką odgrywa protestantyzm kulturowy, osoby które chcą uznania ich tożsamości związanej z protestantyzmem, nie uczestnicząc jednak w kulcie i nie czytając Biblii. Zauważyłem trzeci fenomen: wiele osób wybiera protestantyzm, choć nie jest to wiara z jakiej pochodzą; wśród 25 proc. protestantów, którzy przeszli na protestantyzm na późniejszym etapie życia, większość pochodzi z katolicyzmu. Ten fenomen podkreśla atrakcyjność protestantyzmu i odzwierciedla odnowę, jaką przechodzi francuski protestantyzm” – stwierdza Christian Krieger.
W ciągu ostatnich 15 lat w protestantyzmie we Francji znacznie wzrosło znaczenie ewangelików. Obecnie stanowią oni najliczniejszą grupę protestantów we Francji – jedną trzecią (33 proc.), podczas gdy w 2010 r. stanowili jedynie 18 proc. Słabnie natomiast liczba protestantów reformowanych (37 proc. w 2010 r., 25 proc. w grudniu 2024 r.) i luteranów (19 proc. w 2010 r., 13 proc. w 2024 r.). “Protestantyzm luterański i reformowany późno wpisał się w dynamikę bezpośredniego świadectwa, które wychodzi na spotkanie drugiego człowieka. Ewangelizacja jest nieodłącznym elementem podejścia ewangelików, podczas gdy wśród bardziej klasycznych tradycji protestanckich jest czymś raczej nowym. Model kościelny, zakorzeniony na niektórych terytoriach, się rozpada. Dynamika ewangelicka jest bardziej elastyczna, nie musi radzić sobie z ciężarem budowli i tą logiką terytorialną. Ponadto, niemal jedna trzecia protestantów uczestniczy w kulcie on-line. Przyzwyczajenie, od czasu lockdownu, do uczestniczenia w kulcie przez internet, potwierdza pojawienie się wirtualnej, cyfrowej religijności, która zmienia sytuację historycznego protestantyzmu” – tłumaczy przewodniczący Fédération protestante de France.
Jak zaznacza, Fédération protestante de France ma na celu jedność francuskich protestantów i włącza instancje ewangelików w swoje działania. “Nie ma sensu kultywowanie podwójnej reprezentacji. Oznaczałoby to dzielenie protestantyzmu zgodnie z opcjami i, koniec końców, osłabianie jego widoczności. Należy dążyć do jedności protestantyzmu” – podkreśla. “W miastach i na wsi, ludzie się znają i się szanują, współpraca odbywa się raczej dobrze, choć występują czasami pewne napięcia. Ewangelicy coraz częściej biorą udział w działaniach protestantyzmu na rzecz służby francuskiemu społeczeństwu. Widzimy to na przykład w duszpasterstwach, w środowisku medycznym, w więzieniach, w wojsku, na lotniskach” – dodaje. Jak wynika z sondażu Ifop, luteranie i protestanci reformowani okazjonalnie lub regularnie uczestniczą w kulcie ewangelickim, a ewangeliści w kulcie luterańskim i reformowanym. Połowa protestantów we Francji deklaruje natomiast, że regularnie uczestniczy w dwóch różnych kultach.
“Wszystkie Kościoły protestanckie odznaczają się historią, kulturą. Wspólnie uznają zbawienie jedynie przez łaskę, za pośrednictwem wiary, oraz Biblię jako jedyny autorytet w zakresie wiary i życia Kościoła. Ewangelicy jednak mają życie duchowe, w którym więcej miejsca zajmują emocje, świadectwo, duchowość innych jest bardziej ożywiona przez refleksję. U ewangelików czytanie Biblii jest bardziej natychmiastowe, naznaczone silną wiarą w Pismo, podczas gdy luteranie i protestanci reformowani są bardziej otwarci na kwestie historyczno-krytyczne przy czytaniu Biblii. (…) Jednak kultura protestancka lubi dyskusję, debatę. Ta przynależność nie jest sztywna, a te linie wrażliwości na szczęście mogą być zmienne. Jest między nimi wiele ruchu, francuski protestantyzm jest hybrydowy” – tłumaczy Christian Krieger.
oprac. Julia Delanne