CIZA J0107.7+5408 – połączenie gromad galaktyk

Korzystając z Very Large Array (VLA), naukowcy zaobserwowali pobliskie połączenie gromad galaktyk oznaczone jako CIZA J0107.7+5408. Badanie może pomóc lepiej zrozumieć proces łączenia się tych jednych z największych struktur we Wszechświecie.

Gromady galaktyk, jak tłumaczą badacze, zawierają do tysięcy galaktyk związanych grawitacyjnie. Zazwyczaj powstają one w wyniku fuzji i rozrastają się poprzez akrecję subgromad. Procesy te stanowią okazję do badania materii w warunkach, których nie można wytworzyć w laboratoriach na Ziemi. W szczególności łączące się gromady galaktyk mogą pomóc astronomom lepiej zrozumieć fizykę ośrodków wewnątrzgromadnym (przestrzeni między gromadami), przyspieszanie promieni kosmicznych w gromadach oraz właściwości samointerakcji ciemnej materii (jej cząstki mogą oddziaływać same ze sobą)

Przy przesunięciu ku czerwieni około 0,1, CIZA J0107.7+5408, w skrócie CIZA0107, jest zdaniem naukowców, pobliską gromadą podwójną. Jest to duży, nieuporządkowany układ o w przybliżeniu równej masie, składający się z dwóch podgromad.

Astronomowie z U.S. Naval Research Laboratory w Waszyngtonie, pod kierownictwem Emmy Schwartzmann, zbadali CIZA0107 za pomocą VLA, aby rzucić więcej światła na jej właściwości. Badanie zostało opisane w serwisie arXiv.

„Obserwacje CIZA0107 za pomocą Very Large Array zostały przeprowadzone w zakresie 240-470 MHz i 2,0-4,0 GHz. Udało się uchwycić emisję rozproszoną w wysokiej rozdzielczości, ograniczyć jej widmo” – twierdzą badacze z U.S. Naval Research Laboratory.

Nowe obserwacje VLA potwierdziły, że CIZA0107 to trwające połączenie gromad galaktyk. Obrazy pokazują dramatycznie zaburzony system fuzji, wraz z jej osią wzdłuż kierunku północny wschód-południowy zachód.

Jak tłumaczą badacze, obserwacje na częstotliwościach 340 MHz i 3,0 GHz pokazują rozproszoną emisję radiową w skali około 1,6 miliona lat świetlnych w każdej z dwóch gromad CIZA0107. Ponadto badanie wykazało, że dwie gromady mają podobny indeks widmowy wynoszący około -1,3. Obserwacje sugerują również, że rozproszona emisja związana z południowo-zachodnią gromadą wykazuje ostrą krawędź radiową przy 340 MHz.

Astronomowie podkreślili, że cechy emisji w CIZA0107 sugerują, że system może zawierać podwójną strukturę halo lub emisja radiowa może pochodzić z dwóch składowych części, które tworzy to połączenie gromad galaktyk.

Emil Gołoś