Co zrobić, gdy leki w czasie długich misji kosmicznych tracą ważność
Nowe badania wskazują, że leki zabrane w na trzyletnią załogową podróż kosmiczną na Marsa straciłaby ważność przed powrotem astronautów na Ziemię.
Według badania przeprowadzonego przez naukowców z Duke University Medical Center, opublikowanego w czasopiśmie npj Microgravity, astronauci mogliby polegać na nieskutecznych lub nawet szkodliwych lekach w czasie wieloletniej podróży na Marsa.
„Nie musi to oznaczać, że leki nie będą działać. Ale jednak nie należy przyjmować przeterminowanych medykamentów, które leżą w domu. Agencje kosmiczne będą musiały wziąć pod uwagę, że mogą być one mniej skuteczne” – mówi dr Daniel Buckland z Duke University Medical Center.
Zdaniem badaczy, przeterminowane leki mogą stracić swoje właściwości w niewielkim lub znacznym stopniu. Rzeczywista stabilność i siła ich działania w przestrzeni kosmicznej w porównaniu z Ziemią pozostają w dużej mierze nieznane. Surowe środowisko kosmiczne, w tym promieniowanie, może zmniejszyć ich skuteczność. Jak wskazują naukowcy, przeterminowane leki mogą stanowić wyzwanie, gdy agencje kosmiczne będą planować długotrwałe misje na Marsa i jeszcze dalej.
W czasie badania przeanalizowano leki, które znajdują się na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, zakładając, że NASA użyje podobnych środków podczas misji na Marsa. Korzystając z bazy danych międzynarodowych dat ważności środków medycznych, naukowcy ustalili, że 54 z 91 leków miało okres przydatności do spożycia wynoszący 36 miesięcy lub mniej.
Korzystając z najbardziej optymistycznych szacunków, około 60 proc. tych substancji straciłoby ważność przed zakończeniem misji na Marsa. Przy bardziej dokładniejszych założeniach liczba ta wzrasta do 98 proc.
W badaniu nie założono przyspieszonej degradacji, ale skupiono się na niemożności uzupełnienia zapasów podczas długich misji kosmicznych. Będzie to wpływało nie tylko na leki, ale także na inne kluczowe zapasy, takie jak żywność. Zdaniem badaczy zwiększenie liczby zabranych medykamentów mogłoby również pomóc zrekompensować obniżoną skuteczność przeterminowanych leków.
„Osoby odpowiedzialne za zdrowie załóg lotów kosmicznych będą musiały znaleźć sposób na przedłużenie terminu ważności leków, aby ukończyć misję na Marsa trwającą trzy lata, wybrać te o dłuższym okresie przydatności do spożycia lub zaakceptować podwyższone ryzyko związane z podawaniem przeterminowanych środków medycznych” twierdzi Thomas E. Diaz z Johns Hopkins Hospital.
„Wcześniejsze doświadczenia i badania pokazują, że astronauci chorują na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, ale istnieje komunikacja w czasie rzeczywistym z Ziemią i dobrze zaopatrzona apteka, która jest regularnie uzupełniana, co zapobiega przekształcaniu się drobnych urazów lub drobnych chorób w problemy, które mogą wpłynąć na całą misję” – podsumowuje Buckland.
Emil Gołoś
