CWISE J124909.08+362116.0 – niezwykle szybki kosmiczny obiekt
Za pomocą teleskopu Keck II astronomowie wykryli obiekt, który może być brązowym karłem lub gwiazdą o niskiej masie, wykazujący bardzo dużą prędkość radialną. Oznaczony jako CWISE J124909.08+362116.0, znajduje się około 400 lat świetlnych od Ziemi.
Brązowe karły (BD) to, jak opisują naukowcy, obiekty pośrednie między planetami a gwiazdami, mają od 13 do 80 mas Jowisza (0,012 do 0,076 mas Słońca). Tworzą się jak gwiazdy, ale nie są wystarczająco masywne, aby podtrzymać syntezę wodoru w swoich rdzeniach.
Astronomowie z University of California w San Diego, pod kierownictwem Adama Burgassera, odkryli nowy obiekt na granicy mas brązowego karła i gwiazdy. Badanie zostało opublikowane w serwisie arXiv.
Wykorzystując spektrometr NIRES (Near-Infrared Echellette Spectrometer) na teleskopie Keck II, naukowcy zbadali CWISE J124909.08+362116.0 (CWISE J1249+3621) – słabe czerwone źródło o wysokim ruchu właściwym, zidentyfikowane po raz pierwszy przez astronomów amatorów. Zdaniem badaczy okazało się, że źródło to jest rzadkim typem nadolbrzyma o dużej prędkości (porusza się z dużą prędkością)
„Odkryliśmy gwiazdę o dużej prędkości i bardzo niskiej masie lub brązowego karła, którego kinematyka sugeruje, że nie jest związany z Drogą Mleczną. Najszybsze gwiazdy hiperprędkościowe (poruszające się tak szybko, że mogą uciec od grawitacji galaktyki) są niezwiązane z potencjałem grawitacyjnym Drogi Mlecznej i mogą mieć nawet pochodzenie pozagalaktyczne” – wyjaśniają naukowcy.
Zdaniem badaczy CWISE J1249+3621 ma dużą prędkość radialną (składowa prędkości ciała niebieskiego mierzona wzdłuż kierunku od obserwatora do źródła) – na poziomie -103 km/s. Daje to galaktyczną prędkość spoczynkową wynoszącą 456 km/s, co odpowiada 1 530 lat świetlnych na milion lat. Biorąc pod uwagę, że wynik ten jest nieco poniżej galaktycznej prędkości ucieczki w promieniu Słońca, którą obecnie szacuje się na 521-580 km/s, astronomowie doszli do wniosku, że obiekt ten może nie być związany z Drogą Mleczną.
Obserwacje wykazały, że CWISE J124909.08+362116.0 ma masę około 0,082 masy Słońca, a jej temperaturę naukowcy oszacowali na 1450 – 2050 stopni Celsjusza. Na podstawie zebranych danych astronomowie zakładają, że obiekt jest prawdopodobnie ubogą w metale gwiazdą podkarłowatą typu L, a nie brązowym karłem. Podkreślają, że może to być pierwsza znana gwiazda hiperprędkości o niskiej masie najbliższa Ziemi.
Próbując określić pochodzenie CWISE J1249+3621, badacze wzięli pod uwagę kilka różnych hipotez, w tym wyrzucenie z centrum galaktyki ponad trzy miliardy lat temu lub przetrwanie jako towarzysz akreującego białego karła, który eksplodował. Jednak nie udało im się potwierdzić sąd się wzięła.
Emil Gołoś