Cypryjska terakotowa armia – niezwykły skarb sprzed 2,5 tys. lat

Przed blisko stu laty w wiosce Agia Eirini, która znajduje się w zatoce Morfu na Cyprze, został odkryty jeden z najbardziej zadziwiających skarbów archeologicznych regionu Morza Śródziemnego. Tym bezcennym skarbem okazałą się cypryjska terakotowa armia pochodząca sprzed ponad 2,5 tys. lat. Niezwykła starożytna armia figurek z Cypru przez ekspertów jest przyrównywana do monumentalnej terakotowej armii z czasów panowania pierwszego chińskiego cesarza.

Cypryjska terakotowa armia

Chociaż cypryjska terakotowa armia pozostaje w cieniu swojego dużo bardziej znanego chińskiego odpowiednika, to jest to równie mono fascynująca kolekcja starożytnych figur. Zabytki te ukazują barwny obraz religijnego i kulturowego życia Cypru sprzed ponad 2,5 tys. lat. Ten niezwykły starożytny skarb został odkryty w okresie międzywojennym przez Szwedzką Ekspedycję na Cypr, na czele której to stał archeolog Einar Gjerstada.

Szwedzcy archeolodzy na przełomie lat 20. i 30. XX wieku zidentyfikowali w małej wiosce Agia Eirini ponad 2 tys. terakotowych rzeźb. Jak wykazało przeprowadzone przez ekspertów datowanie cypryjska terakotowa armia pochodzi z VII–VI wiek p.n.e. W przekonaniu badaczy ta wiekowa armia figurek stanowi przykład niezwykłej ciągłości na Cyprze świętych tradycji i kunsztu artystycznego, informuje portal „Arkeonews„.

Historia zidentyfikowania cypryjskiej terakotowej armii zaczęła się od tego gdy lokalny kapłan, Papa Prokopios, zatrzymał szabrownika na swojej ziemi uprawnej i przekazał fragment skradzionej rzeźby do muzeum w Nikozji. To skłoniło szwedzki zespół do rozpoczęcia wykopalisk, które odsłoniły nie tylko starożytną świątynię, lecz cały kompleks religijny użytkowany nieprzerwanie od późnej epoki brązu (ok. 1200 r. p.n.e.) do okresu cypro-archaicznego (ok. 500 r. p.n.e.).

Zaledwie pół metra pod powierzchnią archeolodzy odkryli półkolisty układ terakotowych posągów przedstawiające kapłanów, wojowników, muzyków i zwierzęta. Te figury, niektóre naturalnej wielkości i misternie wykonane, zostały zinterpretowane przez niektórych jako milczący strażnicy dawnego zapomnianego cypryjskiego bóstwa. Warto zauważyć, że figurki kapłanów z głowami byków oraz naczynia ofiarne z motywami mitologicznymi nawiązują do ikonografii minojskiej i mykeńskiej, co sugeruje, że kult mógł wchłonąć wiele elementów zaczerpniętych z regionalnego handlu i migracji.

Marcin Jarzębski