DEM L71 – pozostałość po supernowej w gwiazdozbiorze Złotej Ryby
Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali pozostałość po supernowej oznaczoną jako DEM L71, znajdująca się w gwiazdozbiorze Złotej Ryby.
Jak tłumaczą badacze z NASA, na zdjęciu z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a znajduje się pozostałość po supernowej znana jako DEM L71, która powstała kilka tysięcy lat temu, gdy gwiazda oddalona od Układu Słonecznego o około 160 tysięcy lat świetlnych eksplodowała, rozrzucając swoje szczątki w otaczającą przestrzeń.
Eksplodująca gwiazd, jak opisują astronomowie, była białym karłem znajdującym się w Wielkim Obłoku Magellana, jednej z galaktyk satelitarnych Drogi Mlecznej. Naukowcy zakładają, że około 97 procent gwiazd w naszej galaktyce o masie od jednej dziesiątej do ośmiu razy większej od masy Słońca zamieni się w białe karły. Gwiazdy te może spotkać różny los, część z nich może właśnie eksplodować jako supernowe – jedne z najjaśniejszych zjawisk, jakie kiedykolwiek zaobserwowano we Wszechświecie. Jeśli biały karzeł jest częścią układu podwójnego, może przyciągać materiał ze swojego towarzysza. Po wchłonięciu większej ilości materii niż jest w stanie przyswoić – i powiększeniu do prawie półtorej razy większego rozmiaru niż Słońce – gwiazda staje się niestabilna i wybucha jako supernowa typu Ia.
Tak było w przypadku DEM L71. Powstała ona, gdy biały karzeł osiągnął kres swojego życia i rozpadł się, wyrzucając przy tym przegrzany obłok szczątków. Zmiatając otaczający gaz międzygwiezdny, te gwiezdne szczątki stopniowo rozproszyły się, tworząc włókna materiału widoczne na obrazie.
Złota Ryba („Dorado”) to gwiazdozbiór nieba południowego. Został nazwany pod koniec XVI wieku i jest obecnie jednym z 88 współczesnych gwiazdozbiorów. Jego nazwa odnosi się do mahi-mahi (Coryphaena hippurus), który jest znany jako dorado („złoty”) w języku hiszpańskim, chociaż był również przedstawiany jako ryba miecznik. Złota Ryba zawiera większość Wielkiego Obłoku Magellana, a pozostała część znajduje się w gwiazdozbiorze Góry Stołowej. Południowy biegun ekliptyki również znajduje się w tej konstelacji.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.
Emil Gołoś
