ESO 021-G004 – galaktyka z aktywnym jądrem

Astronomowie za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a uchwycili galaktykę posiadającą aktywne jądro, oznaczoną jako ESO 021-G004, znajdującą się w gwiazdozbiorze Kameleona.

Jak tłumaczą naukowcy z NASA, ta wirująca masa kosmicznego gazu, pyłu i gwiazd, uchwycona z wykorzystaniem Teleskopu Hubble’a, to umiarkowanie świecąca galaktyka spiralna o nazwie ESO 021-G004, znajdująca się mniej niż 130 milionów lat świetlnych od Ziemi, w gwiazdozbiorze Kameleona.

Galaktyka ta, jak opisują badacze, posiada tak zwane aktywne jądro galaktyczne. Chociaż termin wydaje się niezwykły, oznacza on po prostu, że astronomowie mierzą dużą ilość promieniowania na wszystkich długościach fal pochodzących z centrum tego kosmicznego obiektu. Promieniowanie to jest generowane przez materię wpadającą do centralnego obszaru ESO 021-G004 i napotykającą czający się tam niezwykle gęsty obiekt – supermasywną czarną dziurę. Gdy materia spada w kierunku tego kosmicznego olbrzyma, zostaje wciągnięta na orbitę jako część dysku akrecyjnego – obracając się, jest przegrzewana, emitując charakterystyczne promieniowanie wysokoenergetyczne, aż w końcu zostaje pożarta i wpływa na dalszy wzrost czarnej dziury.

Kameleon jest jedną z mniej wyraźnych konstelacji nieba południowego, z liczbą gwiazd dostrzegalnych gołym okiem wynoszącą około 20. Jest jeden z najmniejszych gwiazdozbiorów (79. pod względem wielkości), w Polsce jest niewidoczny. Główne gwiazdy gwiazdozbioru tworzą długi cienki kształt rombu, którego dłuższe boki wyciągnięte są wzdłuż linii wschód-zachód. Żadna z gwiazd w nim obecna nie jest szczególnie jasna.

Dane składające się na ten obraz zostały zebrane przez niezwykle czułą Wide Field Camera 3 na pokładzie Kosmicznego Teleskopu Hubble’a.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Emil Gołoś