GAL-CLUS-022058s – niezwykły pierścień Einsteina

Astronomowie za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a uchwycili rzadkie kosmiczne zjawisko jakim jest pierścień Einsteina, które zostało oznaczone jako GAL-CLUS-022058s.

Jak tłumaczą naukowcy z NASA, wąska galaktyka zakrzywiająca się wokół swojego kulistego towarzysza na tym zdjęciu jest szczególnym przykładem niezwykłego i bardzo rzadkiego kosmicznego zjawiska. Ten obraz, wykonany za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a, przedstawia obiekt GAL-CLUS-022058s, znajdujący się w gwiazdozbiorze Pieca (Fornax) na półkuli południowej. GAL-CLUS-022058s jest największym i jednym z najbardziej kompletnych pierścieni Einsteina (rodzaj obrazu dalekiego obiektu powstający w wyniku soczewkowania grawitacyjnego), jakie kiedykolwiek odkryto w naszym Wszechświecie. Obiekt ten został nazwany „stopionym pierścieniem” przez astronomów badających ten pierścień Einsteina, w nawiązaniu do jego wyglądu i gwiazdozbioru, w którym się znajduje.

Niezwykły kształt tego obiektu, którego istnienie po raz pierwszy stwierdził Einstein w swojej ogólnej teorii względności, zdaniem badaczy, można wyjaśnić procesem zwanym soczewkowaniem grawitacyjnym, który powoduje, że światło świecące z głębokiego kosmosu jest zakrzywiane i przyciągane przez grawitację obiektu znajdującego się między jego źródłem a obserwatorem. W tym przypadku światło z galaktyki tła zostało zniekształcone w krzywą, którą może zostać zaobserwowane, przez grawitację gromady galaktyk znajdującej się przed nią. Niemal dokładne wyrównanie galaktyki tła z centralną galaktyką eliptyczną gromady, widoczną w centrum tego obrazu, wypaczyło i powiększyło obraz galaktyki tła w niemal idealny pierścień. Grawitacja innych galaktyk w gromadzie powoduje dodatkowe zniekształcenia. Obiekty takie jak ten są służą astronom do lepszego poznawania galaktyk, które często są zbyt słabe, aby je zaobserwować.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Emil Gołoś