Jaskinia Manot zadziwia naukowców. Najstarsze miejsce kultu w Azji liczy 35 tys. lat

Jak wykazały badania archeologiczne prowadzone w jaskini Manot, która znajduje się w zachodniej Galiei w dzisiejszym północnym Izraelu, rytualne zgromadzenia na Bliskim Wschodzie odbywały się już 35 tys. lat temu. Znalezione zabytki są najstarszym znanym przykładem na takie prastare obrzędy w Azji. W przekonaniu naukowców odkrycie to ma przełomowy charakter i rzuca nowe światło na najwcześniejszych mieszkańców kontynentu azjatyckiego.

Jaskinia Manot – najstarsze miejsce kultu w Azji

Jaskinia Manot przez tysiące lat była domem dla neandertalczyków, jak i ludzi współczesnych. Obydwaj przedstawiciele rodzaju homo zamieszkiwali ją jednak w różnych okresach czasu. W 2015 r. naukowcy z Uniwersytetu Case’a i Western Reserve zidentyfikowali w tym miejscu liczącą 55 tys. lat czaszkę, która okazała się kolejnym fizycznym dowodem na zjawisko krzyżowania się homo sapiens i homo neanderthalensis. W fragmencie zachowanej czaszki są dostrzegalne cechy fizyczne obydwu gatunków.

Z kolei jak wynika z najnowszych ustaleń badaczy, jaskinia Manot najprawdopodobniej już 35 tys. lat temu pełniła funkcję miejsca przeznaczonego do rytualnych zgromadzeń wczesnych mieszkańców Azji. Fakt ten czyni z jaskini Manot najstarsze znane miejsce w którym odbywały się takie rytuały w całej Azji Południowo-Zachodniej.

Rzeźba skorupy żółwia

Szczegółowy opis tego najnowszego odkrycia, mającego kluczowy charakter dla badań antropologicznych, został opublikowany w czasopiśmie naukowym „Proceedings of the National Academy of Sciences”.  Na czele zespołu naukowców stali trzej izraelscy badaczy, a współpracowali z nimi eksperci z Uniwersytetu Case’a i Western Reserve, którzy prowadzą badania w tym miejscu od ponad dekady.

Badanie wykazało, że mieszkańcy jaskini zamieszkiwali obszary położone bliżej wejścia. Komora jaskiniowa, która była przeznaczona jako miejsce do odbywania zgromadzeń rytualnych, już pod tym kątem się wyróżniała, gdyż była ona położona około osiem pięter poniżej wejścia do jaskini. We wnętrzu komory odkryto wyrzeźbiony kamień przypominający skorupę żółwia, który wydawał się celowo umieszczony w niszy. Rzeźba wykazywała podobieństwa do najstarszych malowideł jaskiniowych we Francji. Jak twierdzą naukowcy jaskinia Manot to najstarsze znane miejsce kultu w Azji.

Zagadkowe totemiczne artefakty

Z kolei w pobliżu wejścia do jaskini Manot badacze zidentyfikowali kamienne narzędzia, kości zwierząt noszące ślady obróbki oraz inne artefakty związane z codziennym życiem ludzi sprzed 46-33 tys. lat.

Część z tych znalezisk pochodzi z okresu, kiedy w głębi jaskini odbywały się rytuały grupowe. Czynne wykorzystywanie komory rytualnej pokrywa się w czasie z okresem, kiedy artefakty z części mieszkalnej jaskini zaczęły wykazywać wpływy pradawnej kultury oryniackiej z Europy. Artefakty te w przekonaniu naukowców mogły pełnić funkcję totemów lub przedstawiać postaci duchowe.

.„Szczególne położenie tej komory jaskini, zdala od części mieszkalnej i samego wejścia, wskazuje, że była ona wykorzystywana do celów rytualnych” – twierdzi w komunikacie prasowym Omry Barzilai, będący kierownikiem działu organizacji PaleoLab ds. Kultury Materialnej na Uniwersytecie Hajfie, członek Izraelskiej Służbie Starożytności oraz lider zespołu badawczego prowadzącego wykopaliska w jaskini Manut.

Marcin Jarzębski