Kallisto, księżyc Jowisza, może być oceanicznym światem
Astronomowie przypuszczają, że księżyc Jowisza, Kallisto, może skrywać pod swoją lodową pokrywą usianą kraterami, ocean ciekłej słonej wody. Tym sposobem dołączyłby do oceanicznych światów obecnych w naszym Układzie Słonecznym.
Drugi co do wielkości galileuszowy księżyc Jowisza, Kallisto, jest bardziej pokryty kraterami niż jakikolwiek inny obiekt w Układzie Słonecznym. W latach 90. sonda kosmiczna NASA Galileo wykonała pomiary magnetyczne w pobliżu Kallisto, które sugerowały, że jej lodowa skorupa – podobnie jak Europy, innego księżyc Jowisza – może zawierać słony ocean ciekłej wody.
Jednak dowody na istnienie podpowierzchniowego oceanu Kallisto pozostały niejednoznaczne, ponieważ księżyc ma intensywną jonosferę. Astronomowie uważali, że ta przewodząca elektryczność górna część atmosfery ciała niebieskiego może przypominać magnetyczny ślad słonego, przewodzącego oceanu pod powierzchnią.
Teraz naukowcy z American Geophysical Union, ponownie przeanalizowali dane pozyskane przez Galileo w bardziej szczegółowy sposób. W przeciwieństwie do wcześniejszych badań, astronomowie uwzględnili wszystkie dostępne pomiary magnetyczne z ośmiu bliskich przelotów Galileo nad Kalisto. Ich rozszerzona analiza sugeruje z większym prawdopodobieństwem, że księżyc może skrywać podpowierzchniowy ocean. Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie AGU Advances.
Oprócz ponownej analizy danych z przelotu sondy przy użyciu zaawansowanych technik statystycznych, naukowcy wykorzystali modele obliczeniowe jonosfery i właściwości geofizycznych Kallisto, aby sprawdzić, czy podpowierzchniowy ocean byłby zgodny ze wszystkimi wskazówkami.
Okazało się zdaniem astronomów, że sama jonosfera Kallisto nie może wyjaśnić wszystkich istniejących obserwacji, ale podpowierzchniowy ocean w połączeniu z nią mógłby. Naukowcy analizowali, które scenariusze najlepiej pasują do zastanych danych, ich zdaniem najbardziej prawdopodobny wskazuje, że sam ciekły ocean powinien mieć prawdopodobnie co najmniej dziesiątki kilometrów grubości, licząc do dna i jest zamknięty pod stałą skorupą lodową, która również może mieć od dziesiątek do setek kilometrów grubości. Pod prawdopodobnym oceanem znajduje się skaliste wnętrze księżyca.
Badanie to może być użyteczne w czasie pomiarów, które mają zostać wykonane przez lecące tam sondy, co powinno potwierdzić, czy Kallisto jest oceanicznym światem. Dokładne badania księżyca są zaplanowane w czasie zbliżenia się misji Europa Clipper prowadzonej przez NASA i JUICE (Jupiter Icy Moons Explorer) Europejskiej Agencji Kosmicznej, które zostały już wystrzelone i lecą w stronę Jowisza. Planowana chińska misja Tianwen-4 może również obserwować Kallisto.
Potwierdzenie tego, że Kallisto jest oceanicznym światem prawdopodobnie skłoniłoby astronomów do dalszych badań nad jego potencjałem do podtrzymywania życia – podobnie jak miało to miejsce w przypadku innego księżyca Jowisza – Europy.
Emil Gołoś
