M1-63 – mgławica dwubiegunowa

Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali dwubiegunową mgławicę planetarną oznaczoną jako M1-63, znajdującą się w gwiazdozbiorze Tarczy.

Jak tłumaczą astronomowie z NASA, to zdjęcie z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a przedstawia imponujący portret M1-63 – pięknie uchwyconego przykładu dwubiegunowej mgławicy planetarnej znajdującej się w odległości około Znajduje się około 32 tysięcy lat świetlnych od Układu Słonecznego, w gwiazdozbiorze Tarczy.

Mgławica taka jak ta powstaje, jak tłumaczą badacze, gdy gwiazda znajdująca się w jej centrum wyrzuca ogromne ilości materiału ze swoich zewnętrznych warstw, pozostawiając po sobie spektakularny obłok gazu i pyłu.

Naukowcy uważają, że obserwowany podwójny układ gwiazd w centrum mgławicy dwubiegunowej jest zdolny do formowania kształtów przypominających klepsydrę lub motyla, takich jak ten na zdjęciu. Dzieje się tak, ponieważ materiał z wyrzucającej gwiazdy jest kierowany w stronę jej biegunów, z pomocą towarzysza, tworząc charakterystyczną podwójną strukturę widoczną w kosmicznych strukturach takich jak M1-63.

Tarcza (łac. Scutum) jest gwiazdozbiorem nieba południowego, 84. co do wielkości i leżący w okolicy równika niebieskiego. Należy do najmniejszych konstelacji – jest piąta od końca pod względem wielkości. Gwiazdozbiór Tarczy został wprowadzony przez Jana Heweliusza w 1684. Jest to jeden z 88 współcześnie rozróżnianych gwiazdozbiorów. W Polsce jest on widoczny latem nad południowym horyzontem, tuż poniżej Orła i nad Strzelcem. Liczba gwiazd widocznych w nim gołym okiem wynosi około 20. Gwiazdy w nim są blade i czasami trudne do znalezienia z powodu jasnego tła Drogi Mlecznej. Najjaśniejsza z nich Alfa Scuti, to pojedyncza gwiazda, chłodny pomarańczowy olbrzym typu K oddalony od Ziemi o 174 lata świetlne. Jest 21. razy większy od Słońca i około 130 razy jaśniejszy

Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Emil Gołoś