Meteoryt Lafayette zawiera dowody na istnienie ciekłej wody na Marsie

Naukowcy po przeanalizowaniu składu odkryli, że odnaleziony w 1931 roku na Purdue University, meteoryt Lafayette zawiera w sobie dowody na istnienie ciekłej wody na Marsie 742 miliony lat temu.

Asteroida uderzyła w Marsa 11 milionów lat temu i wysłała kawałki czerwonej planety w kosmos. Jeden z tych odłamków ostatecznie uderzył w i jest jednym z niewielu meteorytów, które badacze mogli bezpośrednio przypisać Marsowi. Okruch ten został ponownie odkryty w szufladzie na Purdue University w 1931 roku i nazwany Meteorytem Lafayette.

Podczas wczesnych badań meteorytu Lafayette naukowcy odkryli, że wchodził on w interakcje z ciekłą wodą na Marsie. Astronomowie od dawna zastanawiali się, kiedy miało to miejsce. Nowe badanie naukowców z Purdue University, dotyczyło określenia wieku minerałów w meteorycie Lafayette, które powstały, gdy na Czerwonej Planecie istniała woda w stanie ciekłym. Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie Geochemical Perspective Letters.

Naukowcy wykorzystują gazy szlachetne, takie jak hel, neon i argon, do badania procesów fizycznych i chemicznych, które kształtują powierzchnię Ziemi, a także innych planet. Ich analizy potwierdziły, że niektóre meteoryty z Marsa zawierają minerały, które powstały w wyniku interakcji z ciekłą wodą.

„Datowanie tych minerałów może nam powiedzieć, kiedy ciekła woda była obecna na powierzchni Marsa, w przeszłości geologicznej planety. Analizowaliśmy minerały w marsjańskim meteorycie Lafayette i stwierdziliśmy, że powstały one 742 miliony lat temu. Ale nie sądzimy, by w tym czasie na powierzchni Marsa znajdowała się woda w stanie ciekłym, zamiast tego uważamy, że woda pochodziła z topnienia pobliskiego podpowierzchniowego lodu zwanego wieczną zmarzliną, a jej topnienie było spowodowane aktywnością magmową, która do dziś okresowo występuje na Czerwonej Planecie” – mówi Marissa Tremblay z Purdue University.

Badacze wskazują, że wiek uzyskany dla czasu interakcji woda-skała na Marsie jest pewny i że na okreslnie wieku nie miały wpływu rzeczy, które działy się z Lafayette po tym, jak został zmieniony.

„Na wiek mogło mieć wpływ uderzenie, które wyrzuciło meteoryt Lafayette z Marsa, ogrzewanie, którego doświadczył podczas 11 milionów lat unoszenia się w kosmosie, lub ogrzewanie, na które był narażony, gdy spadł na Ziemię i spalił się nieco w ziemskiej atmosferze. Udało nam się jednak wykazać, że żadna z tych rzeczy nie wpłynęła na wiek zmian wody w Lafayette” – tłumaczy Tremblay.

Naukowcy wykorzystali również ciężkie radioaktywne i stabilne izotopy do badania skali czasowej procesów geologicznych. Analizy wykazały, że inne dane izotopowe (wcześniej wykorzystywane do szacowania czasu interakcji woda-skała na Marsie) były problematyczne i prawdopodobnie zostały zakłócone przez inne procesy.

„Ten meteoryt skrywa wyjątkowe dowody na to, że reagował z wodą. Dokładna data tego jest zaskakująca, a nasze badanie całkiem dokładnie określa, kiedy woda mogła być obecna na Marsie” – Ryan Ickert z Purdue University.

Dzięki przeprowadzonym badaniom, naukowcy wiedzą już całkiem sporo na temat pochodzenia meteorytu Lafayette. Został on wyrzucony z powierzchni Marsa około 11 milionów lat temu w wyniku uderzenia.

„Wiemy to, ponieważ po wyrzuceniu z Marsa meteoryt był bombardowany przez cząstki promieniowania kosmicznego w pr`estrzeni, co spowodowało wytworzenie pewnych izotopów. Wiele meteoroidów powstaje w wyniku uderzeń w Marsa i inne ciała planetarne, ale tylko garstka z nich ostatecznie spada na Ziemię” – podkreśla Tremblay.

Sama historia Lafayette jest skomplikowana. Astronomowie nie wiedzą, kiedy uderzył on w Ziemię, pewne jest to, że meteoryt został znaleziony w szufladzie na Uniwersytecie Purdue w 1931 roku. Ale to, jak się tam znalazł, wciąż pozostaje tajemnicą.

„Wykorzystaliśmy zanieczyszczenia organiczne z Ziemi znalezione w Lafayette (w szczególności choroby upraw), które były szczególnie rozpowszechnione w niektórych latach, aby zawęzić czas, w którym meteoryt mógł spaść i czy ktoś mógł być świadkiem jego upadku” – twierdzi Tremblay.

Meteoryty to, jak podkreślają naukowcy, kapsuły czasu pochodzące z planet i ciał niebieskich we Wszechświecie. Niosą ze sobą fragmenty informacji, które mogą zostać rozszyfrowane przez geochronologów. Od skał znalezionych na Ziemi odróżnia je ich skorupa, która tworzy się, gdy spadają przez atmosferę i zostają podgrzane.

„Możemy zidentyfikować meteoryty, badając, jakie minerały są w nich obecne i jakie są relacje między tymi minerałami wewnątrz meteorytu. Kosmiczne skały są często gęstsze niż te ziemskie, zawierają metal i są magnetyczne. Możemy również szukać takich rzeczy jak skorupa termojądrowa, która tworzy się po wejściu w atmosferę ziemską. Wreszcie, możemy wykorzystać chemię meteorytów (w szczególności ich skład izotopowy tlenu), aby określić, z jakiego ciała planetarnego pochodzą lub do jakiego typu meteorytu należą” – tłumaczy Tremblay.

Emil Gołoś