Mgławica Czerwony Pająk uchwycona przez Teleskop Hubble’a
Astronomowie za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali mgławicę planetarną znaną jako Czerwony Pająk, znajdującą się w gwiazdozbiorze Strzelca.
Jak tłumaczą badacze z NASA, na zdjęciu z kosmicznego Teleskopu Hubble’a widoczna jest mgławica planetarna, które fale rozchodzą się w przestrzeni kosmicznej przypominając swoim kształtem ogromnego pająka. Ten szczególny obiekt znajduje się w odległości około 3 tysięcy lat świetlnych od Układu Słonecznego, w gwiazdozbiorze Strzelca.
Mgławice planetarne, pomimo mylącej nazwy nie mają nic wspólnego z planetami, to obłoki gazu i pyłu powstałego z zewnętrznych warstw gwiazdy kończącej etap syntezy jądrowej w swoim wnętrzu. Najczęściej w centrach tego typu obiektów odkrywane są zwykle białe karły, w które zamieniają się gwiazdy po utracie swojej otoczki. Mgławice planetarne powstają z gwiazd o masach między 1 a 8 mas Słońca wskutek nagłej ekspansji zewnętrznych warstw gwiazdy. Wnętrze gwiazdy zapada się zamieniając w białego karła (bez względu na początkową masę) o masie do około 1,4 masy Słońca. Większość materii, którą traci gwiazda podczas takiego zdarzenia, zasila następnie ośrodek międzygwiazdowy przybierając różne formy.
Czerwony Pająk ta ciepła mgławica planetarna, która zawiera jedną z najgorętszych znanych gwiazd, a jej niezwykle potężne wiatry generują fale o wysokości 100 miliardów kilometrów. Fale te są wywoływane przez naddźwiękowe wstrząsy, powstające, gdy obecny tam gaz jest sprężany i podgrzewany. Atomy uwięzione w tym szoku emitują spektakularne promieniowanie widoczne na uchwyconym obrazie.
Strzelec (łac. Sagittarius) jest jednym z gwiazdozbiorów zodiaku i znajduje się na południowej półkuli niebieskiej. Jest to jeden z 48 gwiazdozbiorów odkrytych przez astronoma Ptolemeusza w II wieku i pozostaje jednym z 88 współczesnych gwiazdozbiorów. Leży pomiędzy Skorpionem i Wężownikiem na zachodzie oraz Koziorożcem i Mikroskopem na wschodzie.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.
Emil Gołoś
