Na wyspie Fajlaka odkryto starożytną świątynię. Wybudowała ją tajemnicza cywilizacja Dilmun
Duńsko-kuwejski zespół archeologów, na czele którego stoją badacze z Muzeum Moesgaard, w trakcie badań prowadzonych na wyspie Fajlaka położonej na Zatoce Perskiej i stanowiącej część terytorium Kuwejtu, odkryli pradawną świątynię. Jak wykazała analiza i pogłębione badania zrealizowane przez naukowców sanktuarium to pochodzi sprzed 4 tys. lat i zostało wybudowane przez tajemniczą cywilizację Dilmun.
Tajemnicza cywilizacja Dilmun
Dilmun to legendarna kraina, która miała być jednym z trzech głównych regionów położonych wzdłuż Dolnego Morza, czyli Zatoki Perskiej. Najbardziej powszechnie kraj ten jest identyfikowany z wyspą Bahrajn, ale coraz częściej wskazuje się, iż w skład Dilmunu wchodziła również wyspa Fajlaka oraz północno-wschodnie wybrzeża Półwyspu Arabskiego. Mieszkańcy Mezopotamii opisywali ten kraj jako „miejsce, gdzie wschodzi słońce” oraz „krainę żyjących”. Lud zamieszkujący ten region jest jedną z najbardziej tajemniczych oraz najstarszych starożytnych cywilizacji.
Chociaż Dilmun obejmowało część wybrzeża Półwyspu Arabskiego, to jak wskazują eksperci nie ulega wątpliwości, iż jego stolica leżała na wyspach Hawar, czyli archipelagu wysp w Zatoce Perskiej, a dokładnie najprawdopodobniej na terenie współczesnego Królestwa Bahrajnu. Dzięki korzystnemu położeniu cywilizacja Dilmun rozwinęła się w jeden z najważniejszych starożytnych ośrodków handlowych w regionie Zatoki Perskiej. W szczytowym okresie swojej potęgi Dilmun kontrolowało szlaki handlowe w całym regionie. Pomimo dużego znaczenia w przeszłości i dość długich dziejów istnienia, cywilizacja Dilmun pozostaje jedną z największych zagadek w historii, a nasza wiedza o niej jest wciąż bardzo ograniczona.
Ostatnie nietuzinkowe odkrycia dokonane na wyspie Fajlaka, będącej jednym z terytoriów przynależących do obszaru cywilizacji Dilmun, zostały ogłoszone do publicznej wiadomości przez Radę Narodową ds. Kultury, Sztuki i Literatury Kuwejtu. Jak wyjaśniła w komunikacie instytucja. Ostatnie znaleziska są wynikiem ciągłych prac wykopaliskowych prowadzonych we wschodniej części pałacu i świątyni Dilmun na wzgórzu znanym jako „F6”, którego początki sięgają wczesnego okresu cywilizacji Dilmun w epoce brązu.
Starożytna świątynia z wyspy Fajlaka
W ramach poprzednich sezonów prac archeologicznych na wyspie Fajlaka, realizowanych dokładnie na wzgórzu F6 odkryto fragmenty muru, który prawdopodobnie stanowił część platformy tej samej świątyni. Struktury te przez ekspertów zostały datowane na pochodzące z okresu pomiędzy 1900 a 1800 r. p.n.e. Cała świątynia, o wymiarach 11 na 11 metrów, została teraz w pełni odsłonięta. Na obszarze jej ruin badacze zidentyfikowali również liczne artefakty, w tym pieczęcie i ceramikę, które świadczą o powiązaniu świątyni z ludem Dilmun, który posługiwał się językiem wschodniosemickim. Społeczność ta pochodziła z wschodniej Arabii oraz miała zaawansowane kontakty handlowe z starożytnymi państwami Mezopotamii.
Nowe znaleziska znajdują się niedaleko innych ważnych budowli związanych z tą starożytną cywilizacją, takimi jak „Pałac”, czy wcześniejsza świątynia – w 2024 r. odkryto drugie sanktuarium związane z tą kulturą. Kierownik duńskiej ekspedycji archeologicznej do Kuwejtu, dr Stefan Larsen, powiedział, że to wyjątkowe odkrycie stanowi przełom w zrozumieniu praktyk religijnych cywilizacji Dilmun.
Z kolei profesor archeologii i antropologii na Uniwersytecie Kuwejckim, dr Hassan Ashkenani, zwrócił uwagę, że odkrycie świątyni obok dużego budynku administracyjnego co wskazuje, iż miejsce to pełniło funkcję religijnego i administracyjnego centrum Królestwa Dilmun. Rada Narodowa ds. Kultury, Sztuki i Literatury Kuwejtu (NCCAL) poinformowała w komunikacie prasowym, że kuwejcko-duński zespół archeologów pomyślnie zakończył sezon badawczy zaplanowany na 2024, który stanowił kontynuację prac z lat 2022–2023.
Marcin Jarzębski