Glimpse-CO1
Fot. NASA’s Goddard Space Flight Center

Naukowcy odkryli nowy pulsar w gromadzie gwiazd Glimpse-CO1

Astronomowie odkryli pierwszy milisekundowy pulsar w gromadzie gwiazd Glimpse-CO1. Obserwacje pomogą lepiej zrozumieć naturę tych obiektów.

Pulsary to silnie namagnesowane, szybko rotujące gwiazdy neutronowe emitujące wiązkę promieniowania elektromagnetycznego ze swoich biegunów, najczęściej w postaci fal radiowych. Najszybciej rotujące pulsary, o okresach rotacji poniżej 30 milisekund, znane są jako pulsary milisekundowe (MSP). Astronomowie zakładają, że powstają one w układach podwójnych, gdy początkowo bardziej masywny składnik zamienia się w gwiazdę neutronową, która następnie obraca się w wyniku akrecji materii z gwiazdy wtórnej. Pulsary służą astronomom do badania zachowania materii w ekstremalnych polach grawitacyjnych i magnetycznych – warunkach trudnych lub niemożliwych do odtworzenia na Ziemi.

Funkcjonują one również jako naturalne czasomierze, zdaniem badaczy, precyzyjne odmierzanie czasu obserwowanych impulsów z grupy pulsarów umożliwia wykrywanie fal grawitacyjnych rozchodzących się w Drodze Mlecznej, od łączących się supermasywnych czarnych dziur, które powstają w wyniku zderzeń galaktyk. Astronomowie obserwowali, że niektóre pulsary mają dokładność i stabilność porównywalną z najbardziej precyzyjnymi zegarami atomowymi. Obiekty te mogą w przyszłości posłużyć do stworzenia „kosmicznego systemu GPS” do nawigacji satelitarnej w kosmosie.

Naukowcy z U.S. Naval Research Laboratory (NRL), pod kierownictwem Amaris McCarve, wykorzystali obrazy z Low-band Ionosphere and Transient Experiment (VLITE) wchodzącego w skład obserwatorium radioastronomiczego Very Large Array (VLA) do poszukiwania nowych pulsarów w 97 gromadach gwiazd, takich jak Glimpse-CO1. Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie The Astrophysical Journal.

Nowe podejście polegające na wykorzystaniu danych VLITE w połączeniu z obrazami z kilku przeglądów radiowych na różnych częstotliwościach pomogło zidentyfikować wiele kandydatów na pulsary. Najpewniejszym z nich okazał się obiekt znajdujący się w układzie znanym jako GLIMPSE-C01.

„Badania te podkreślają, w jaki sposób możemy wykorzystać pomiary jasności radiowej na różnych częstotliwościach do skutecznego znajdowania nowych pulsarów ” – mówi Tracy E. Clarke z NRL.

Obecność milisekundowego pulsara, oznaczonego jako GLIMPSE-C01A, została potwierdzona poprzez ponowne przetworzenie archiwalnych danych z teleskopu Robert C. Byrd Green Bank Telescope. Pulsary milisekundowe, takie jak nowo odkryty, rodzą się w eksplozjach supernowych i są rozpędzane przez pochłanianie materiału z gwiazdy towarzyszącej.

„Milisekundowe pulsary lub MSP oferują obiecującą metodę autonomicznej nawigacji statków kosmicznych z niskiej orbity okołoziemskiej do przestrzeni międzygwiezdnej, niezależnie od kontaktu z ziemią i dostępności GPS. Potwierdzenie nowego MSP podkreśla niezwykły potencjał odkryć dzięki danym VLITE” – podkreśla dr Emil Polisensky z NRL.

Emil Gołoś

SUBSKRYBUJ „GAZETĘ NA NIEDZIELĘ” Oferta ograniczona: subskrypcja bezpłatna do 30.04.2025.

Strona wykorzystuje pliki cookie w celach użytkowych oraz do monitorowania ruchu. Przeczytaj regulamin serwisu.

Zgadzam się