Naukowcy zaobserwowali nowego pulsara PSR J0248+6021
Korzystając z Large High-Altitude Air Shower Observatory (LHAASO), astronomowie wykryli promienie gamma o bardzo wysokiej energii (VHE) wokół pulsara PSR J0248+6021, które może być jego halo lub mgławicą wiatru.
Jak tłumaczą badacze, pulsary to silnie namagnesowane, obracające się gwiazdy neutronowe, które emitują wiązkę promieniowania elektromagnetycznego. Zazwyczaj są one wykrywane jako krótkie wybuchy emisji radiowej, ale niektóre z nich są również obserwowane za pomocą teleskopów optycznych, rentgenowskich i gamma.
Źródła emitujące promieniowanie gamma o energiach fotonów od 100 GeV (gigaelektronowolt) do 100 TeV (teraelektronowolt) nazywane są źródłami promieniowania gamma o bardzo wysokiej energii (VHE – very-high-energy), podczas gdy te o energiach fotonów powyżej 0,1 PeV (petaelektronowolt) znane są jako źródła promieniowania gamma o bardzo wysokiej energii (UHE – ultra-high-energy). Natura tych źródeł wciąż nie jest dobrze poznana, dlatego astronomowie nieustannie poszukują nowych obiektów tego typu, aby je scharakteryzować, co mogłoby rzucić więcej światła na ich ogólne właściwości.
Odkryty w 1997 roku PSR J0248+6021 to pulsar w średnim wieku o okresie rotacji wynoszącym około 217 milisekund. Znajduje się w gęstym gigantycznym regionie zjonizowanego wodoru atomowego (region HII), oznaczonym jako W5, w odległości około 6500 lat świetlnych od Ziemi.
Astronomowie z Chinese Academy of Sciences (CAS), pod kierownictwem Zhen Cao, wykryli emisję promieniowania gamma VHE zlokalizowaną w pobliżu pozycji PSR J0248+6021. Obserwacja opiera się na danych z Water Cherenkov Detector Array (WCDA) wchodzącego w skład obserwatorium LHAASO.
Analizując dane WCDA, naukowcy zidentyfikowali trzy źródła promieniowania gamma, z których dwa znajdują się w pobliżu PSR J0248+6021 na podstawie ich odległości kątowej. Jedno z nich okazało się być rozszerzonym źródłem zgodnym z 1LHAASO J0249+6022 zgłoszonym w pierwszym katalogu LHAASO, podczas gdy drugie jest źródłem punktowym o odległości kątowej około 1,2 stopnia od pulsara.
Zdaniem astronomów, nie znaleziono wyraźnego odpowiednika 1LHAASO J0249+6022 na wielu długościach fal, od pasma radiowego do pasma GeV. Przez co badacze doszli do wniosku, że najbardziej prawdopodobnym wyjaśnieniem wykrytej emisji promieniowania gamma VHE jest odwrotny proces Comptona – wysoce relatywistycznych elektronów i pozytonów emitowanych przez PSR J0248+6021.
Naukowcy zauważyli, że morfologia emisji promieniowania gamma VHE sugeruje, że 1LHAASO J0249+6022 jest halo pulsara TeV lub mgławicą wiatru pulsarowego związaną z PSR J0248+6021.
„Przypuszczamy, że te elektrony/pozytrony są albo zamknięte w mgławicy wiatru pulsarowego, albo już uciekły do ośrodka międzygwiazdowego, tworząc halo pulsarowe” –podsumowują naukowcy.
Emil Gołoś
