NGC 1977 – niezwykła mgławica refleksyjna

Astronomowie za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali mgławicę refleksyjną oznaczoną jako NGC 1977, znajdującą się w gwiazdozbiorze Oriona.

Jak tłumaczą naukowcy z NASA, obraz uchwycony przez Hubble’a przedstawia dżet z nowo powstałej gwiazdy rozbłyskujący w migoczących głębinach mgławicy refleksyjnej NGC 1977. Strumień (pomarańczowy obiekt w dolnej części zdjęcia) jest emitowany przez młodą gwiazdę Parengo 2042, która jest osadzona w dysku gruzu, który może dać początek planetom. Obiekt zasila pulsujący strugę plazmy, który rozciąga się na ponad dwa lata świetlne w przestrzeni kosmicznej. Gaz w dżecie został zjonizowany, aż zaczął świecić pod wpływem promieniowania pobliskiej gwiazdy 42 Orionis. To sprawiało, że był on szczególnie przydatny dla badaczy, ponieważ jego wypływ był widoczny pod wpływem promieniowania jonizującego pobliskich gwiazd. Jak podkreślają astronomowie, normalnie wypływy dżetów takich jak ten byłyby widoczne dopiero po zderzeniu z otaczającą materią, tworząc jasne fale uderzeniowe, które znikały by po ochłodzeniu.

Na obrazie, jak wskazują naukowcy, kolory czerwony i pomarańczowy oznaczają dżety i świecący gaz związany z emisją energii. Świecące niebieskie fale, które wydają się odpływać od dżetów po prawej stronie fotografii, to wstrząsy łukowe skierowane w stronę gwiazdy 42 Orionis. Powstają one w przestrzeni kosmicznej, gdy zderzają się strumienie gazu, a ich nazwa pochodzi od fal w kształcie półksiężyca.

Jasny zachodni płat pióropusza otoczony jest pomarańczowymi łukami, które zmniejszają się wraz ze wzrostem odległości od gwiazdy, tworząc kształt stożka. Łuki te, zdaniem badaczy, mogą wskazywać na zjonizowaną zewnętrzną krawędź dysku gruzu wokół gwiazdy o promieniu 500 razy większym niż odległość między Słońcem a Ziemią i dużą dziurę w środku dysku rociągającą się na około 170 jednostek astronomicznych. Wrzecionowaty kształt może być pozostałością po powierzchniowym wypływie materii z dysku i astronomowie oszacowali, że każdego roku traci on masę około stu milionów Słońc.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Emil Gołoś