NGC 24 – galaktyka w gwiazdozbiorze Rzeźbiarza
Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali galaktykę spiralną oznaczoną jako NGC 24, znajdującą się w gwiazdozbiorze Rzeźbiarza.
Jak tłumaczą badacze z NASA, zdjęcie z Teleskopu Hubble’a przedstawia dysk galaktyki spiralnej znajdującej się około 25 milionów lat świetlnych od Układu Słonecznego, w gwiazdozbiorze Rzeźbiarza. Nazwany NGC 24, obiekt została odkryty przez brytyjskiego astronoma Williama Herschela w 1785 roku i mierzy około 40 tysięcy lat świetlnych średnicy.
Zdjęcie zostało wykonane za pomocą niezwykle czułej kamery na pokładzie Teleskopu Hubble – Advanced Camera for Surveys, znanej w skrócie jako ACS. Obraz ukazuje NGC 24 w niezwykłych szczegółach, podkreślając niebieskie punkty (młode gwiazdy), ciemne pasy (kosmiczny pył) i czerwone bąbelki (gaz wodorowy) materii rozproszonej w ramionach spiralnych. Liczne odległe galaktyki tła mogą być również widoczne na obrzeżach kosmicznej struktury.
Astronomowie podejrzewają, że galaktyki spiralne, takie jak NGC 24 i Droga Mleczna, są otoczone i znajdują się w rozległych halo ciemnej materii. Ciemna materia to tajemnicza substancja, której nie można bezpośrednio zaobserwować – zamiast tego ujawnia się ona poprzez oddziaływania grawitacyjne z otaczającą ją klasyczną materią. Jej istnienie zostało pierwotnie zaproponowane w celu wyjaśnienia, dlaczego zewnętrzne części galaktyk, w tym nasza własna, obracają się zaskakująco szybko, ale naukowcy uważają również, że odgrywa ona ważną rolę w formowaniu się i ewolucji galaktyk. Astronomowie uważają, że większość masy NGC 24 – aż 80 procent – znajduje się w takim ciemnym halo.
Rzeźbiarz (łac. Sculptor) jest słabo widocznym gwiazdozbiorem nieba południowego, 36. co do wielkości na niebie. Został wprowadzony w 1752 roku przez francuskiego astronoma, Nicolasa Louisa de Lacaille′a. Teoretycznie jest możliwy do obserwacji z terytorium Polski, w praktyce żadna jego gwiazda nie wschodzi wyżej niż kilkanaście stopni nad horyzont –najlepszy czas do obserwacji to początek października. Najjaśniejsza gwiazdą konstelacji jest Alfa Sculptoris, oddalona od Układu Słonecznego o 780 lat świetlnych.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.
Emil Gołoś
