NGC 2500 – niezwykła galaktyka spiralna z poprzeczką

Astronomowie za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a uchwycili galaktykę spiralną z poprzeczką oznaczoną jako NGC 2500, znajdującą się w gwiazdozbiorze Rysia.

Jak tłumaczą naukowcy z NASA, odkryta przez brytyjskiego astronoma Williama Herschela ponad 200 lat temu, NGC 2500 znajduje się w odległości około 30 milionów lat świetlnych od Układu Słonecznego, w północnym gwiazdozbiorze Rysia. Jak jest widoczne na obrazie z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a, NGC 2500 jest szczególnym typem galaktyki spiralnej znanej jako galaktyka spiralna z poprzeczką, której delikatne ramiona wirują od jasnego, wydłużonego rdzenia.

Galaktyki spiralne z poprzeczką są, jak podkreślają badacze, w rzeczywistości bardziej powszechne niż kiedyś sądzono. Około dwie trzecie wszystkich galaktyk spiralnych – w tym Droga Mleczna – wykazuje proste poprzeczne struktury przecinające ich centra. Te kosmiczne aktywne regiony działają jako świetliste miejsca narodzin nowych gwiazd i kierują cały materiał w stronę aktywnego jądra galaktyki. NGC 2500 wciąż aktywnie formuje nowe gwiazdy, choć proces ten wydaje się być bardzo nierównomierny. Górna połowa galaktyki – gdzie ramiona spiralne są nieco lepiej zdefiniowane – zawiera znacznie więcej regionów gwiazdotwórczych niż dolna część, na co wskazują jasne, kropkowane wyspy światła.

Zdaniem naukowców istnieje jeszcze jedno podobieństwo między NGC 2500 a naszą rodzimą galaktyką. Wraz z Andromedą, Trójkątem i wieloma mniejszymi naturalnymi satelitami, Droga Mleczna jest częścią Lokalnej Grupy Galaktyk, zbioru ponad 50 galaktyk luźno połączonych grawitacyjnie. NGC 2500 tworzy podobną grupę z niektórymi ze swoich pobliskich sąsiadów, w tym NGC 2541, NGC 2552, NGC 2537 i jasną, podobną do Andromedy spiralą NGC 2481 (znaną łącznie jako grupa NGC 2841).

Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Emil Gołoś