NGC 3921 – para oddziałujących galaktyk w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy
Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali parę oddziałujących galaktyk oznaczoną jako NGC 3921, znajdującą się w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy.
Jak tłumaczą badacze z NASA, obecnie wiadomo, że łączenie się galaktyk odgrywa dużą rolę w ewolucji tych obiektów, a w szczególności w powstawaniu galaktyk eliptycznych. Istnieje jednak tylko kilka układów łączących się galaktyk na tyle blisko siebie, aby była możliwa ich dokładna obserwacja. Widoczna na zdjęciu z Teleskopu Hubble’a para oddziałujących galaktyk – znana jako NGC 3921 – jest jednym z takich układów.
NGC 3921 – znajdująca się w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy – to oddziałująca para galaktyk dyskowych (obiektów w kształcie dysku) w późnym stadium łączenia. Jak tłumaczą astronomowie, obserwacje pokazują, że oba obiekty miały mniej więcej taką samą masę i zderzyły się około 700 milionów lat temu. Zaburzona morfologia, ogony i pętle charakterystyczne dla okresu po połączeniu są wyraźnie widoczne na obrazie z Hubble’a.
Zderzenie spowodowało gwałtowny wzrost liczby tworzących się gwiazd, a wcześniejsze obserwacje wykazały, że w sercu pary galaktyk powstało ponad tysiąc jasnych, młodych gromad gwiazd.
Wielka Niedźwiedzica (łac. Ursa Major) jest gwiazdozbiorem okołobiegunowym nieba północnego, a zarazem trzecią co do wielkości konstelacją na niebie. W Polsce jest widoczna przez cały rok. Liczba gwiazd widoczna w niej gołym okiem wynosi około 125. Siedem najjaśniejszych gwiazd, często niesłusznie utożsamianych z Wielką Niedźwiedzicą, ponieważ stanowią tylko część gwiazdozbioru, tworzy charakterystyczny i łatwy do odszukania na niebie układ Wielkiego Wozu. Oś tylnych kół, Wielkiego Wozu, wskazuje na położoną tuż obok bieguna niebieskiego Gwiazdę Polarną, pełniącą w przeszłości ważną rolę w orientacji na niebie.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.
Emil Gołoś
