
NGC 4051 – galaktyczny dom wielu supernowych
Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a uchwycili galaktykę oznaczoną jako NGC 4051, w której wystąpiła znaczna ilość supernowych.
Jak tłumaczą astronomowie z NASA, kiedy masywne gwiazdy umierają pod koniec swojego krótkiego życia, rozświetlają kosmos jasnymi, eksplozjami materiału znanymi jako supernowe. Wybuchy te są niezwykle energetyczne i świecą intensywnie – tak bardzo, że tworzą coś, co wygląda jak niezwykle jasna nowa gwiazda, która z czasem powoli zanika.

Te eksplodujące gwiazdy, jak podkreślają badacze, świecą tak niesamowicie jasno, gdy powstają po raz pierwszy, że można je zobaczyć z daleka za pomocą teleskopów, takich jak Kosmiczny Teleskop Hubble’a. Obiekt uchwycony na zdjęciu to galaktyka spiralna o nazwie NGC 4051, znajduje się ona około 45 milionów lat świetlnych od Ziemi i w ostatnich latach wystąpiło w niej wiele supernowych. Pierwszą astronomowie zaobserwowali w 1983 roku (SN 1983I), drugą w 2003 roku (SN 2003ie), a ostatnią w 2010 roku (SN 2010br). Eksplozje te miały miejsce w centrum i ramionach spiralnych obiektu.
SN 1983I i SN 2010br zostały sklasyfikowane przez naukowców jako supernowe typu Ic. Eksplozje tego typu powstają w wyniku zapadnięcia się rdzenia masywnej gwiazdy, która utraciła zewnętrzną warstwę wodoru i helu w wyniku wiatrów lub transferu masy do gwiazdy towarzyszącej. Z tego powodu supernowe typu Ic – a także typu Ib – są czasami określane jako supernowe z zapadniętym rdzeniem.
Sama galaktyka znajduje się w południowej części gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy, która jest szczególnie bogata w galaktyki spiralne, takie jak NGC 4051, i jest podzbiorem większej Supergromady Lokalnej (Supergromada w Pannie), która zawiera również Drogę Mleczną.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.
Emil Gołoś