Niezwykłe odkrycie w Archanes. Minojskie sanktuarium sprzed bisko 4 tys. lat
Podczas wykopalisk archeologicznych realizowanych na terenie starożytnego minojskiego pałacu w miejscowości Archanes w Krecie na Grecji naukowcy odkopali ważny i unikatowy zabytek, którym okazało się wejście do sanktuarium – stanowiło ono część okazałego kompleksu pałacowego. Kultura minojska jest jedną z najstarszych cywilizacji Europy.
Wiekowe miasto Archanes wraz z całym okazałym kompleksem pałacowym zostało zbudowane przez Minojczyków około 1900 r. p.n.e. w małej zamkniętej dolinie. Ruiny tego ośrodka miejskiego są położone na 15 km na południe od słynnego pałacu w Knossos. To stanowisko archeologiczne zostało odkryte w latach 60. XX wieku. „Archeolog dr Efi Sapouna-Sakellarakis kontynuowała badania w tym miejscu, które mają na celu stworzenie kompletnego obrazu trzypiętrowego budynku, jaki tu się znajdował. Podobnie jak Knossos – największy minojski pałac na Krecie – odegrał on istotną rolę w rozwoju cywilizacji minojskiej” – poinformowało greckie Ministerstwo Kultury
W wyniku badań archeologicznych realizowanych na terenie minojskiego pałacu w Archanes w 2024 r. odkryto portyk od sanktuarium, które stanowiło część tego kompleksu. Portyk to przednia część niektórych budowli, znajdująca się przed ich wejściem głównym. Charakteryzuje ją to, iż składa się z kolumn podpierających niewielkie zadaszenie nad drzwiami wejściowymi. Najczęściej ma kształt prostokąta lub kwadratu. Badacze w trakcie ostatnich wykopalisk odkopali cztery ołtarze oraz dwie części kamiennej platformy, która stanowiła integralną część sanktuarium. To święte dla Minojczyków miejsce znajdowało się tuż za głównym wejściem do pałacu, informuje portal „Arkeonews„.
Na tym jednak niezwykłe odkrycia w Archanes się nie skończyły, gdyż podczas prac archeologicznych na terenie pozostałości kompleksu specjaliści zidentyfikowali także podstawę w kształcie małej piramidy. W ramach wcześniejszych badań wykopalisk archeolodzy odkopali inną podstawę, na której po obydwu stronach znajdowały się obusieczne siekiery. Nowsze znalezisko stanowiło część zachodniej platformy kompleksu pałacowego. Eksperci nie wykluczają, iż w ziemi ukryta jest trzecia podstawa. Wszystkie te odkrycia stanowią kontynuację prac, jakie w tym miejscu od dekad prowadziła dr Efi Sapouna-Sakellarakis. Nie była ona jednak pierwszym archeologiem, który rozpoczął badania w tym miejscu, gdyż laur pierwszeństwa przysługuje tu archeologowi Giannisowi Sakellarakisowi, prowadzącemu tu wykopaliska już w latach 60. XX wieku.
Jednym z głównych celów wykopalisk w Archanes w 2024 r. było odsłonięcie pozostałych złożonych części kompleksu pałacowego, które wciąż znajdowały się pod ziemią. Wyniki tegorocznych prac przeszły jednak oczekiwania badaczy. W południowej części stanowiska archeolodzy odkryli obszar o powierzchni 96 metrów kwadratowych, gdzie znajdowały się wspomniane wcześniej ołtarze oraz kamienne ramy. Punkt kulminacyjny ostatnich wykopalisk na terenie tego stanowiska miał miejsce właśnie wtedy, gdy za sprawą odkrycia ołtarzy oraz ramion kamiennej konstrukcji naukowcy zdali sobie, iż w miejscu tym znajduje się Świętą Bramę, która stanowiła wejście do sanktuarium. Jeden z ołtarzy jest duży i podłużny, a drugi ma schodkową formę.
Marcin Jarzębski