NOAA
Fot. NOAA/NASA

NOAA przedstawiła zdjęcia z pierwszego kosmicznego koronografu

Agencja NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) opublikowała pierwsze zdjęcia z Compact Coronagraph (CCOR-1), potężnego teleskopu słonecznego na pokładzie nowego satelity GOES-19.

Jak twierdzą naukowcy, pierwszy na świecie operacyjny koronograf kosmiczny (przyrząd astronomiczny służący do obserwacji korony słonecznej, jest wyposażony w przesłonę odcinającą światło pochodzące z tarczy Słońca), rozpoczął obserwację korony słonecznej, słabej najbardziej zewnętrznej warstwy atmosfery słonecznej, 19 września 2024 roku.

Fot. NOAA/NASA

CCOR-1 monitoruje koronę w celu przewidywania koronalnych wyrzutów masy (CME), czyli dużych wyrzutów plazmy i pól magnetycznych ze Słońca, które mogą wpływać na pogodę kosmiczną na Ziemi.

Skierowane w stronę Ziemi, CME mogą, jak wskazują astronomowie, powodować burze geomagnetyczne i inne rodzaje pogody kosmicznej, które mogą wpływać na satelity, systemy nawigacyjne, takie jak GPS, bezpieczeństwo astronautów, komunikację lotniczą i sieci energetyczne. Na Ziemi zorze polarne są widocznymi przejawami tych burz oddziałujących z górną atmosferą naszej planety.

CCOR-1, zdaniem badaczy, zapewnia nieprzerwane obserwacje korony i mapuje nowy obraz co 15 minut. Urządzenie wykorzystuje dysk przesłaniający (ciemnoniebieskie kółko na środku filmu) dla zaćmienia Słońca (pokazanego jako mniejsze białe kółko), pozwalając naukowcom zobaczyć niezwykle słabą koronę.

Pierwsze nagranie CCOR-1 pokazuje wyraźnie widoczny koronalny wyrzut masy wyłaniający się ze wschodniej krawędzi (po lewej stronie) Słońca. Nasza gwiazda olśniewa również swoimi małymi i dużymi serpentynami, jasnymi promienistymi strukturami, wzdłuż których plazma słoneczna nieustannie przemieszcza się na zewnątrz. Eksplozje CME wyginają i czasami zakłócają strumień plazmy, mijając go z prędkością od setek do tysięcy mil na sekundę.

CCOR-1 jest pierwszym z serii koronografów agencji NOAA (amerykańska instytucja rządowa zajmująca się prognozowaniem pogody, w tym ostrzeganiem przed sztormami i innymi ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, w tym pogodą kosmiczną). Podobne instrumenty zostaną umieszczone na linii Słońce-Ziemia i wokół Słońca w ramach programów NOAA Space Weather Follow-On i Space Weather Next.

GOES-19 jest obecnie testowany po starcie i sprawdzany pod kątem działania instrumentów i systemu. Gdy pojazd kosmiczny zostanie przypisany do roli operacyjnej jako satelita GOES East NOAA wiosną 2025 r., Space Weather Prediction Center NOAA zacznie wykorzystywać obserwacje CCOR-1 do informowania i ulepszania swoich prognoz i ostrzeżeń o zbliżającej się pogodzie kosmicznej.

Emil Gołoś

SUBSKRYBUJ „GAZETĘ NA NIEDZIELĘ” Oferta ograniczona: subskrypcja bezpłatna do 30.04.2025.

Strona wykorzystuje pliki cookie w celach użytkowych oraz do monitorowania ruchu. Przeczytaj regulamin serwisu.

Zgadzam się