Nowy materiał sprawia, że fale upałów są do zniesienia
Naukowcy ze Szkoły Inżynierii Molekularnej Pritzkera (PME) na Uniwersytecie w Chicago opracowali nowy materiał, który może pomóc w łagodzeniu skutków ekstremalnych upałów.
W ostatnich latach coraz częściej obserwujemy ekstremalne fale upałów, które dotykają miasta na całym świecie. W miastach takich jak Meksyk, Indie, Pakistan i Oman temperatury w tym roku sięgają niemal 50 stopni Celsjusza. Zjawisko, znane jako miejskie wyspy ciepła, jest efektem ciasnej zabudowy i promieniowania cieplnego emitowanego przez chodniki i budynki, które zatrzymują i zwiększają temperatury w miejskich obszarach. Prognozy wskazują, że do 2050 roku 68% globalnej populacji będzie mieszkać w miastach, co czyni ten problem coraz bardziej palącym.
Naukowcy ze Szkoły Inżynierii Molekularnej Pritzkera (PME) na Uniwersytecie w Chicago opracowali nowy materiał, który może pomóc w łagodzeniu skutków ekstremalnych upałów. Publikacja w czasopiśmie „Science” szczegółowo opisuje materiał, który ma potencjalne zastosowania w odzieży, budownictwie i przechowywaniu żywności.
Testy przeprowadzone w słonecznej Arizonie wykazały, że nowy materiał jest o 2,3 stopnia Celsjusza chłodniejszy niż obecnie stosowane materiały w odzieży sportowej i aż o 8,9 stopnia Celsjusza chłodniejszy niż jedwab używany do produkcji letniej odzieży. Naukowcy mają nadzieję, że zastosowanie tego materiału pomoże zmniejszyć liczbę hospitalizacji i zgonów spowodowanych upałami.
Obecnie dostępne tkaniny chłodzące odbijają światło słoneczne, jednak w miejskich warunkach słońce nie jest jedynym źródłem ciepła. Promieniowanie cieplne emitowane przez budynki i chodniki również znacząco wpływa na temperaturę. Aby skutecznie chronić mieszkańców miast, materiał musi odbijać zarówno promieniowanie słoneczne, jak i cieplne.
Wyzwanie polegało na stworzeniu materiału, który jednocześnie posiadałby właściwości optyczne zdolne do odbijania obu typów promieniowania. Jak wyjaśnia doktorant Chenxi Sui, stworzenie materiału, który może odbijać zarówno światło widzialne, jak i promieniowanie podczerwone, wymaga zaawansowanej nauki o materiałach i precyzyjnego dostrojenia właściwości optycznych.
Nowy materiał może znaleźć szerokie zastosowanie nie tylko w odzieży, ale także w budownictwie i transporcie. Grubsze wersje tkaniny, zabezpieczone niewidoczną warstwą polietylenu, mogą być używane na bokach budynków czy samochodów, pomagając obniżyć wewnętrzne temperatury i redukując koszty oraz emisję gazów cieplarnianych związanych z klimatyzacją. Ponadto, materiał może być wykorzystany do transportu i przechowywania żywności, która jest narażona na zepsucie z powodu wysokich temperatur.
Materiał może przyczynić się do zmniejszenia zapotrzebowania na energochłonne systemy chłodzenia, co jest istotne z perspektywy globalnych wysiłków na rzecz redukcji emisji dwutlenku węgla. Systemy klimatyzacyjne i chłodzenia zużywają około 10-15% całkowitej energii globalnej cywilizacji, co przyczynia się do ocieplenia planety.
Ryzyko związane z ekstremalnymi temperaturami nie jest równomiernie rozłożone na całym świecie. W krajach takich jak USA i Japonia większość gospodarstw domowych posiada klimatyzację, podczas gdy w Indiach i Afryce odsetek ten jest znacznie niższy. Nowy materiał tekstylny może pomóc w opracowaniu pasywnego systemu chłodzenia, który może uzupełnić i zmniejszyć zapotrzebowanie na kosztowne systemy klimatyzacyjne.
Dalsze badania i rozwój tego materiału mogą prowadzić do jeszcze bardziej efektywnych rozwiązań, które pozwolą nam lepiej przystosować się do rosnących temperatur i zmieniającego się klimatu. W miarę jak coraz więcej ludzi będzie zamieszkiwać miejskie obszary, tego rodzaju innowacje staną się kluczowe dla zapewnienia komfortu i bezpieczeństwa w naszym codziennym życiu.
Szymon Ślubowski