NASA przygotowuje nasze pokolenie do powrotu ludzi na Księżyc
Fizyka pozostaje taka sama, ale rakiety, statki kosmiczne, lądowniki i skafandry kosmiczne są całkowicie nowe – NASA przygotowuje astronautów misji Artemis do spaceru po Księżycu po raz pierwszy od 1972 roku.
Astronauci Doug „Wheels” Wheelock i Peggy Whitson założyli skafandry kosmiczne opracowane przez firmę Axiom Space, aby przetestować i oswoić się ze sprzętem Starship HLS (Human Landing System) firmy SpaceX, który będzie używany do lądowania ludzi na Księżycu w ramach misji Artemis. Był to pierwszy test, w którym astronauci w ciśnieniowych skafandrach kosmicznych weszli w interakcję ze sprzętem Starship HLS.
„W ramach programu Artemis, NASA udaje się na Księżyc w zupełnie nowy sposób, z prywatnymi firmami takimi jak Axiom Space i SpaceX. Partnerzy ci wnoszą swoją wiedzę i dostarczają integralne zasoby, rozwijane dzięki wglądowi i nadzorowi NASA” – mówi Amit Kshatriya, kierownik programu NASA Moon to Mars.
„Zintegrowane testy, takie jak ten, z kluczowymi programami i partnerami współpracującymi ze sobą, mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia, że systemy działają płynnie oraz są bezpieczne i skuteczne dla astronautów przed podjęciem kolejnych kroków na Księżycu” – dodaje.
Całodniowy test, przeprowadzony w siedzibie SpaceX w Hawthorne w Kalifornii, dostarczył NASA i współpracującym instytucjom, cennych informacji zwrotnych na temat układu, projektu fizycznego, zespołów mechanicznych i systemów wewnątrz Starship HLS, a także elastyczności i zwinności skafandrów, znanych jako AxEMU (Axiom Extravehicular Mobility Unit).
Aby rozpocząć test, astronauci założyli skafandry w pełnowymiarowej śluzie powietrznej, która znajduje się na pokładzie statku kosmicznego Starship. Skafandry były następnie zamykane ciśnieniowo, za pomocą systemu, który zapewniał astronautom powietrze, zasilanie elektryczne, chłodzenie i komunikację. Każdy AxEMU zawierał również na plecach, pełnowymiarowy model Przenośnego Systemu Podtrzymywania Życia.
Gdy dojdzie do spacerów księżycowych ramach misji Artemis, każdy członek załogi będzie musiał założyć skafander kosmiczny z minimalną pomocą, więc naukowcy z NASA chcieli ocenić, jaką trudność sprawi astronautom ich założenie, zdjęcie i przechowywanie w śluzie powietrznej.
Podczas testu inżynierowie NASA i SpaceX byli również w stanie ocenić rozmieszczenie urządzeń ułatwiających poruszanie się, takich jak poręcze, podczas przechodzenia przez właz. Inny zestaw środków wspomagających poruszanie się, paski zwisające z sufitu w śluzie powietrznej, pomagał astronautom podczas wchodzenia i zdejmowania skafandrów AxEMU. Członkowie załogi ćwiczyli również interakcję z panelem sterowania przy wejściu, upewniając się, że mogą dosięgnąć i aktywować elementy sterujące w rękawicach.
„Byłem zadowolony z obsługi panelu sterowania przez astronautów i ich zdolności do wykonywania trudnych zadań, poprzedzających wyjście na powierzchnię Księżyca. Test potwierdził również, że ilość miejsca dostępnego w śluzie powietrznej, na pokładzie i w windzie jest wystarczająca do pracy, która będzie czekała członków załogi” – mówi Logan Kennedy z NASA.
Astronauci w pełnym rynsztunku przeszli również z pokładu śluzy powietrznej statku Starship do windy zbudowanej na potrzeby testów. Podczas misji Artemis, zabierze ona członków załogi i ich sprzęt z pokładu na powierzchnię Księżyca w celu odbycia spaceru, a następnie z powrotem. Astronauci ćwiczyli otwieranie bramki, aby wejść do windy, jednocześnie oceniając zręczność rękawic kombinezonu AxEMU, a także testowali opuszczanie rampy, której będą używać do stawiania kolejnych kroków na Srebrnym Globie.
Kroki, które astronauci wykonali w skafandrach kosmicznych poprzez pełnowymiarowe konstrukcje luku statku kosmicznego, śluzy powietrznej, jej pokładu i windy, mogły być niewielkie, ale stanowiły ważny krok w kierunku przygotowania się do nowej generacji spacerów księżycowych w ramach nadchodzących misji.
Na potrzeby misji Artemis III SpaceX dostarczy statek Starship HLS, który wraz z statkiem kosmicznym Orion znajdzie się na orbicie księżycowej i zabierze dwóch astronautów na powierzchnię Księżyca i z powrotem. Axiom Space dostarczy nową generację skafandrów kosmicznych do spacerów po Srebrnym Globie, które zostały zaprojektowane tak, aby pasowały do szerszego grona astronautów.
W ramach programu Artemis, NASA zbada większą część Księżyca niż kiedykolwiek wcześniej, pozna tajniki życia i pracy na innym ciele niebieskim oraz przygotuje się do przyszłej eksploracji Marsa przez ludzi. Rakieta NASA SLS (Space Launch System), systemy naziemne do eksploracji i statek kosmiczny Orion, wraz z systemem lądowania, skafandrami kosmicznymi nowej generacji, księżycową stacją kosmiczną Gateway i przyszłymi łazikami stanowią podstawę NASA do eksploracji głębokiego kosmosu.
Emil Gołoś
