Rysunki Tolkiena w formie gobelinów – wystawa w Paryżu
Rysunki Tolkiena do jego powieści „Hobbit” i „Władca Pierścieni” zainspirowały twórców gobelinów z francuskiej manufaktury w Aubusson. Tak powstały niezwykłe prace wystawiane obecnie w Collège des Bernardins w Paryżu na wystawie “Aubusson tisse Tolkien”.
Rysunki Tolkiena, które można dziś oglądać w formie przepięknych gobelinów, przedstawiają niektóre sceny znane z najpopularniejszych powieści tego brytyjskiego pisarza: mapę Śródziemia, krainę elfów Rivendell czy hobbitów płynących na beczkach. Niektóre tkaniny inspirowane są również prywatnymi rysunkami J.R.R. Tolkiena, czy kartkami bożonarodzeniowymi, jakie pisarz tworzył dla swoich dzieci. Wystawa zorganizowana została z okazji 70. rocznicy wydania ostatniej części “Władcy pierścieni”.
Skąd pomysł, by rysunki autora „Hobbita” zamienić akurat na gobeliny? Okazuje się, że jest to stara, bo sięgająca XVI i XVII w. tradycja francuska, zgodnie z którą manufaktury tkackie produkowały gobeliny nawiązujące do dzieł literackich. Każda tkanina wykonywana jest ręcznie na krosnach, na podstawie wzoru, współcześnie często tworzonego przez artystów. Z manufakturą w Aubusson współpracowali w przeszłości tacy artyści, jak Le Corbusier, Pablo Picasso czy Jean Lurçat. W 2009 r. sztuka tkaniny z Aubusson została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Gobeliny zainspirowane przez rysunki Tolkiena po raz pierwszy można zobaczyć poza Aubusson, gdzie prezentowane były w 2024 r. Ich tworzenie rozpoczęto w 2017 r. a zakończono w 2023 r. Łącznie powstało 16 gobelinów, z których wszystkie można obecnie zobaczyć na wystawie w Paryżu. Manufaktura w Aubusson, odpowiedzialna za przygotowanie tkanin, współpracowała przy projekcie z potomkami J.R.R.Tolkiena.
Wystawa w Collège des Bernardins pozwala na odkrycie twórczości J.R.R. Tolkiena, nie tylko jako pisarza, ale również jako artysty, rysownika i twórcy ilustracji do książek. Obok gobelinów z manufaktury w Aubusson, prezentowane są reprodukcje rysunków J.R.R.Tolkiena, na podstawie których tkaniny zostały wykonane.
Wykorzystane jako inspiracja oryginalne rysunki Tolkiena znajdują się w Bodleian Library w Oksfordzie. Na wystawie prezentowany jest również gobelin, wykonany na podstawie rysunku syna pisarza, przedstawiający mapę Śródziemia, w którym toczy się akcja m.in. “Władcy pierścieni” i “Hobbita”. Odwiedzający mogą także zobaczyć gobeliny, stworzone na podstawie rysunków, które J.R.R. Tolkien co roku wykonywał dla swoich dzieci z okazji Bożego Narodzenia.
Oprócz kilkunastu gobelinów z Aubusson, na wystawie w Collège des Bernardins prezentowane są również osobiste przedmioty, należące do J.R.R. Tolkiena, w tym jego toga uniwersytecka z Oksfordu, a także książki z jego oryginalnym podpisem.
Tkaniny z Aubusson, tworzone ręcznie w manufakturze w miejscowości Aubusson w Nowej Akwitanii, w zachodniej Francji, znane są w całej Francji i za granicą z wysokiej jakości. Przy powstawaniu gobelinów z Aubusson wykorzystywane są techniki, których tradycja sięga XV wieku.
Julia Delanne
