Rzym czeka turystyczne oblężenie w roku jubileuszowym 2025

Choć Rok Jubileuszowy ogłoszony przez papieża Franciszka na 2025 rozpocznie się za zaledwie półtora miesiąca, Rzym pozostaje placem remontów i budowy a mieszkania na wynajem dla pielgrzymów i turystów wyganiają z dzielnic rodowitych mieszkańców.

Rok jubileuszowy rozpocznie się w Rzymie 24 grudnia, w dzień Wigilii Bożego Narodzenia. Na znak otwarcia czasu świętego drzwi czterech rzymskich głównych bazylik zostaną symbolicznie otwarte. Tym razem jednak – po raz pierwszy w historii Kościoła – na znak rozpoczęcia Roku Świętego papież otworzy również drzwi rzymskiego więzienia Rebibbia.

„W Roku Jubileuszowym będziemy wezwani, aby być namacalnym znakiem nadziei dla wielu braci i sióstr żyjących w trudnych warunkach. Myślę o więźniach, którzy pozbawieni wolności doświadczają każdego dnia, oprócz surowości osadzenia, pustki emocjonalnej, nałożonych ograniczeń i, w wielu przypadkach, braku szacunku. (…) Aby ofiarować więźniom konkretny znak bliskości, sam pragnę otworzyć Drzwi Święte w więzieniu, aby były one dla nich symbolem zachęcającym do patrzenia w przyszłość z nadzieją i z odnowionym życiowym zaangażowaniem” – napisał papież Franciszek w bulli ogłaszającej jubileusz.

Rok Jubileuszowy – test z elastyczności Rzymu i rzymian

Dla samego Rzymu takie wydarzenie jak Rok Jubileuszowy to kolejny test z gościnności, samoorganizacji i elastyczności w gotowości do przyjęcia nawet 30 milionów pielgrzymów i turystów z całego świata. Tymczasem miasto pozostaje wielkim placem budowy i remontów w kluczowych dla wydarzenia miejscach takich jak choćby Piazza Pia w pobliżu Watykanu, plac św. Jana na Lateranie czy piazza Venezia. Zamknięta pozostaje również remontowana Villa Borghese. Łącznie odbywa się tu ponad 3 tys. remontów.

– Rozpoczęliśmy przygotowania z opóźnieniem, ale potem ruszyliśmy z wielką prędkością i zamkniemy place budowy w grudniu. Sprostamy temu wyzwaniu – zapewnia Roberto Gualtoeri, burmistrz Rymu i jednocześnie nadzwyczajny komisarz rządu do spraw Roku Jubileuszowego. Dodaje, że kluczowe miejsca takie jak Piazza Pia będą oddane do użytku przed 24 grudnia.

Remonty i zamknięte atrakcje turystyczne dokuczają nie tylko turystom, ale przede wszystkim stałym mieszkańcom miasta, stojącym w korkach i szukającym informacji o wiecznie zmieniających się przystankach autobusów. Rzymianie już obawiają się tego, co czeka ich po 24 grudnia, kiedy Rok Jubileuszowy już się zacznie. Nie są pewni, że zmieszczą się w ciasnych wagonach metra, autobusach i tramwajach razem z 30 milionami pielgrzymów i turystów.

Obawy te uspokajają władze miasta, które – jak informuje dziennik „La Repubblica” już pracują nad rozporządzeniem, na mocy którego pracownicy ministerstw, urzędów publicznych i administracji będą w 2025 roku pracowali zdalnie przez dwa dni w tygodniu. Ma to częściowo odciążyć ruch uliczny i komunikację miejską.

Problemem pozostają jednak ciągle mieszkania, zamieniane przez firmy i prywatnych właścicieli w nowe obiekty na wynajem typu „bed & breakfast”. W tej sprawie burmistrz skarży się mediom, że ma w zasadzie związane ręce. – Dzisiaj burmistrzowie we Włoszech – co jest niemal jedynym takim przypadkiem na świecie – nie mają uprawnień, by móc ograniczyć masowe zjawisko tworzenia kolejnych takich miejsc noclegowych – mówi Roberto Gualtieri.

Mimo wszystko – jak zapewnia Gualtieri – robią wszystko co się da, przede wszystkim zwalczając ewidentne nadużycia w tym względzie.

– Nie możemy dopuścić do tego, by całe rejony w centrum wyludniły się i by zostały przekształcone w mieszkania dla turystów, bo to mieszkańcy tej części miasta są najważniejsi – podkreśla burmistrz Rzymu.

Na Campo de’Fiori odbył się pod koniec października protest tamtejszych mieszkańców przeciwko nadmiernej turystyce i jej konsekwencjom dla ich codziennego życia.

Po co światu Rok Jubileuszowy?

Rok Jubileuszowy 2025 r. rozpocznie się 24 grudnia 2024 r. a zakończy 6 stycznia 2026 r. Został ogłoszony przez papieża Franciszka w podtrzymaniu starej chrześcijańskiej tradycji ogłaszania takiego wydarzenia co 25 lat. Jest to nawiązanie do tradycji żydowskiej, przejętej przez pierwszych chrześcijan, która nakazywała obwieszczanie Roku Świętego co 50 lat aby przypomnieć człowiekowi jego całkowitą zależność od Boga. W takim czasie obowiązywało darowanie długów i nawet największych przewinień wobec wspólnoty.

Przejmując tę tradycję Kościół katolicki chce przypominać o miłosierdziu Boga, które jest większe od miłosierdzia ludzkiego. Rok Jubileuszowy to zatem czas, w którym o wiele łatwiej można uzyskać odpusty za swoje grzechy: oprócz spełnienia tzw. zwykłych warunków wystarczy nawiedzić Rzym i jedną z jego czterech wielkich bazylik: św. Piotra, św. Pawła, św. Jana na Lateranie i Santa Maria Maggiore.

Tradycję obchodzenia lat jubileuszowych rozpoczął papież Bonifacy VIII, zwołując 22 lutego 1300 r. Rok Święty, w czasie którego można było uzyskać odpust zupełny. Papież chciał, by zwoływano Rok Święty co sto lat. Jednak stopniowo zmniejszano ten okres, najpierw do 50 – jak w tradycji żydowskiej, a od 1475 r. zaczęto je organizować co 25 lat, by każde pokolenie mogło przeżyć jubileusz choć jeden raz.

Do tych „zwykłych” jubileuszy dochodzą jeszcze tzw. nadzwyczajne, ogłaszane z wyjątkowej okazji. Na przykład tak było w roku 1933, który to  papież Pius XI ogłosił Świętym dla przypomnienia 1900 rocznicy zbawczej śmierci Chrystusa, w roku 2000 – w symboliczną rocznicę 2000 lat od narodzin Zbawiciela czy w roku 2016, kiedy papież Franciszek chciał znów przypomnieć o miłosierdziu Boga.

Rok Jubileuszowy 2025 będzie się odbywał pod hasłem „Pielgrzymi Nadziei”.

Anna Druś, Sylwia Wysocka/PAP