Spotify Wrapped pozwala pokazać nasz gust muzyczny

Spotify Wrapped to wydarzenie, które w idealny sposób pokazuje jak ważna jest dla nas oryginalna przynależność do grupy.

Każdego roku użytkownicy Spotify z niecierpliwością czekają na odsłonę swojego spersonalizowanego Spotify Wrapped, żywego podsumowania ich nawyków słuchania z minionego roku. To coś więcej niż tylko podsumowanie ulubionych piosenek i artystów. Spotify Wrapped to zjawisko kulturowe, które wykorzystuje niektóre z naszych najbardziej fundamentalnych ludzkich potrzeb tożsamości, więzi i walidacji. Wraz z debiutem Spotify Wrapped w 2024 roku warto zastanowić się, dlaczego ten coroczny rytuał zajmuje tak szczególne miejsce w naszym życiu.

W swej istocie Spotify Wrapped oferuje wgląd w naszą muzyczną tożsamość, odzwierciedlenie tego, kim byliśmy w ciągu ostatniego roku. Koncepcja własnej tożsamości odgrywa kluczową rolę w zrozumieniu, dlaczego Wrapped jest dla nas tak atrakcyjne. Nasza koncepcja siebie ewoluuje z naszych doświadczeń, emocji i interakcji. W szczególności muzyka ma moc uchwycenia tych momentów – niezależnie od tego, czy jest to playlista, która pomogła nam przezwyciężyć rozstanie, czy też utwór, który stał się naszym hymnem w najlepszym momencie w roku.

Teorie psychologiczne, takie jak teoria ludzkich potrzeb Abrahama Maslowa, pomagają wyjaśnić nasz pociąg do Spotify Wrapped. Hierarchia Maslowa sugeruje, że ludzie mają potrzebę szacunku – bycia szanowanym i rozpoznawanym w naszych społecznościach – oraz potrzebę samorealizacji – realizacji pełnego potencjału. Przeglądając i udostępniając nasze Wrapped na platformach społeczniościowych, w których w tym aspekcie króluje Instagram oraz jego opcja Stories’ów, angażujemy się w autorefleksję, przedstawiając sobie i innym narrację o naszym roku. Podobnie jak test osobowości Myers-Briggs lub quizy „Którą postacią jesteś?”, które zachwyciły ludzi online, Spotify Wrapped rezonuje, ponieważ daje nam możliwość lepszego zrozumienia tego, kim jesteśmy i podzielenia się tym zrozumieniem z innymi.

Wrapped jest jednak czymś więcej niż tylko narzędziem do autorefleksji. Zachęca również do porównań społecznych, koncepcji po raz pierwszy wyjaśnionej przez psychologa społecznego Leona Festingera w 1954 roku. Teoria porównań społecznych Festingera sugeruje, że ludzie w naturalny sposób oceniają siebie, porównując swoje doświadczenia, umiejętności i wybory z osobami z ich otoczenia. Jesteśmy mistrzami w porównywaniu się do osób z naszego otoczenia oraz do osób, które obserwujemy na platformach społecznościowych.

Kiedy ludzie publikują swoje listy Wrapped, angażują się w formę dialogu społecznego. Zobaczenie, że jesteś wśród 1% najlepszych słuchaczy twojego ulubionego rapera lub uświadomienie sobie, że twój przyjaciel również słuchał tego mało znanego niszowego zespołu przez całe lato, może stworzyć zarówno poczucie przynależności, jak i poczucie odmienności. Jesteśmy dumni z dzielenia się naszymi unikalnymi gustami, ale Wrapped pozwala nam również znaleźć wspólną płaszczyznę z innymi. Subtelna rywalizacja – bycie w przedziale „najlepszych słuchaczy” – lub po prostu sprawdzanie, którzy znajomi mają podobne gusta, napędza zaangażowanie i pobudza rozmowy.

Ludzie są istotami społecznymi, a muzyka zawsze była jednym z naszych najskuteczniejszych narzędzi do łączenia się z innymi. Wrapped wykorzystuje nasze pragnienie przynależności – potrzebę, która stała się szczególnie widoczna, gdy świat staje się coraz bardziej spolaryzowany, a coraz więcej ludzi doświadcza samotności.

Dzieląc się naszymi listami Wrapped, nie tylko pokazujemy innym, czego słuchaliśmy; szukamy również poczucia wspólnoty. To deklaracja „To ja”, a w odpowiedzi mamy nadzieję usłyszeć: „Widzę cię i odnoszę się do ciebie”. W czasach, gdy wielu czuje się odizolowanych, Wrapped tworzy momenty więzi międzyludzkich, pozwalając nam znaleźć „nasze plemię” ludzi, którzy dzielą podobne gusta, doświadczenia lub emocje.

Wzrost popularności Wrapped jako zjawiska kulturowego wskazuje na głębszą potrzebę więzi i wyrażania siebie. Ale gdy dopamina związana z polubieniami i komentarzami zanika, ważne jest, aby zastanowić się, w jaki sposób możemy wykorzystać to narzędzie do tworzenia głębszych więzi.

Fascynacja Wrapped jest częścią większego trendu w naszej kulturze – takiego, który kładzie nacisk na odkrywanie siebie i personalizację. Inne firmy również wykorzystały ten trend. Apple Music oferuje własną wersję podsumowania roku, a aplikacje takie jak Strava, które śledzą aktywność fizyczną, również zapewniają podsumowania na koniec roku, którymi użytkownicy chętnie się dzielą. Wszystkie te platformy zrozumiały, że ludzie cenią sobie wyselekcjonowane odzwierciedlenie swoich nawyków, które pozwala im dzielić się i porównywać z rówieśnikami.

Chociaż  Wrapped może być interesującym sposobem na zastanowienie się nad naszymi nawykami słuchania, warto również zastanowić się, ile poufnych informacji udostępniamy platformie. Spotify gromadzi obszerne dane na temat tego, czego słuchamy, kiedy słuchamy, a nawet jak często wracamy do określonych utworów lub gatunków. Ten szczegółowy profil naszych nawyków jest wykorzystywany nie tylko do tworzenia Wrapped – jest on również udostępniany partnerom i reklamodawcom, potencjalnie bez naszej pełnej świadomości. Rodzi to pytania o prywatność, bezpieczeństwo danych i sposób, w jaki nasze osobiste preferencje są komercjalizowane. Ciesząc się spostrzeżeniami oferowanymi przez Wrapped, ważne jest, aby być tego świadomym i zdecydować na czym nam bardziej zależy.

Szymon Ślubowski