SUVI
Fot. NASA/NOAA Headquarters

SUVI udostępniło pierwsze zdjęcia Słońca

Solar Ultraviolet Imager (SUVI) na pokładzie satelity GOES-19 należącej do agencji NOAA, rozpoczął obserwacje Słońca 24 września 2024 roku. Monitoruje naszą gwiazdę w ultrafioletowej części widma elektromagnetycznego, aby lepiej poznać niebezpieczną pogodę kosmiczną, która może mieć wpływ na Ziemię.

Górna atmosfera Słońca, czyli korona słoneczna, składa się z niezwykle gorącej plazmy, która jest zjonizowanym gazem. Plazma ta oddziałuje z potężnym polem magnetycznym Słońca, generując jasne pętle koronalne (łukowata struktura w atmosferze Słońca, składająca się ze stosunkowo gęstej plazmy, ograniczonej i odizolowanej od otaczającego ją ośrodka przez pole magnetyczne), które mogą być rozgrzane do milionów stopni.

SUVI
Fot. NASA/NOAA Headquarters

Za gorącymi pętlami koronalnymi znajdują się chłodniejsze obszary zwane protuberancjami, które mogą wybuchać i stać się kluczowym źródłem pogody kosmicznej, gdy gwiazda jest aktywa. Protuberancje i aktywne regiony czasami wytwarzają koronalne wyrzuty masy (CME), wyrzucając ogromne splątane chmury plazmy i pól magnetycznych do Układu Słonecznego.

Jak tłumaczą naukowcy z NASA, 11-letni cykl aktywności Słońca wszedł w fazę maksimum słonecznego, co oznacza, że zjawiska takie jak CME i rozbłyski słoneczne występują częściej. SUVI na GOES-19 uchwycił rozbłysk X9 w dniu 3 października 2024 r.

Był to najpotężniejszy rozbłysk w obecnym cyklu słonecznym. Rozbłyski klasy X są najsilniejszą kategorią takich wydarzeń, a dodana do nich liczba daje więcej informacji na temat ich siły.

Korona słoneczna jest tak gorąca, że, jak podkreślają astronomowie, najlepiej obserwuje się ją za pomocą kamer rentgenowskich i ekstremalnego ultrafioletu (EUV). Różne pierwiastki emitują światło o określonych długościach fal EUV i rentgenowskich w zależności od ich temperatury, więc obserwując na kilku różnych długościach fal, można uzyskać obraz pełnej struktury temperaturowej korony.

Wideo: NASA/NOAA Headquarters

SUVI obserwuje Słońce w sześciu kanałach EUV. Najwyraźniejszy obraz rozbłysku słonecznego zarejestrowano 3 października 2024 r. znajduje się w kanale 131 Å. SUVI ma również duże pole widzenia, co pozwala naukowcom obserwować charakterystyczne cechy korony.

W zależności od wielkości i trajektorii erupcji słonecznych, możliwy wpływ na przestrzeń kosmiczną w pobliżu Ziemi i magnetosferę Ziemi może powodować burze geomagnetyczne, które mogą zakłócać systemy zasilania, komunikacji i nawigacji. Wydarzenia te mogą również powodować uszkodzenia radiacyjne orbitujących satelitów i Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

Satelita GOES-19 przechodzi obecnie testy po starcie 25 czerwca 2024 roku, oraz kontrole instrumentów i systemów. Gdy zostanie w pełni uruchomiony jako satelita GOES East NOAA w kwietniu 2025 r., obserwacje instrumentu SUVI pomogą naukowcom z Space Weather Prediction Center (SWPC) zapewnić wczesne ostrzeganie przed zagrożeniem firmom energetycznym, dostawcom usług telekomunikacyjnych i operatorom satelitarnym.

Emil Gołoś

SUBSKRYBUJ „GAZETĘ NA NIEDZIELĘ” Oferta ograniczona: subskrypcja bezpłatna do 31.10.2024.

Strona wykorzystuje pliki cookie w celach użytkowych oraz do monitorowania ruchu. Przeczytaj regulamin serwisu.

Zgadzam się