pochówek
Fot. Headland Archaeology.

Tajemnicza rzymska trumna z Cambridgeshire. Pochówek zalano gipsem

Podczas wykopalisk ratunkowych poprzedzających budowę nowej drogi w okolicach miasta Peterborough w hrabstwie Cambridgeshire w południowo-wschodniej Anglii archeolodzy odkryli późnorzymską trumnę wapienną, w której znajdował się rzadki pochówek gipsowy.

Unikatowy rzymski pochówek gipsowy

Zidentyfikowana podczas rozbudowy autostrady A47 w pobliżu Peterborough w Anglii rzymska trumna została przygotowana z jednego masywnego bloku wapienia. Jak wyjaśnili archeolodzy, zabytek ten pochodzi sprzed ponad 1500 lat i stanowi specyficzną formą rzymskich pochówków.

W trakcie tej ceremonii pogrzebowej pochowany w trumnie zmarły najpierw był ubierany w odzież, następnie jego ciała owijano w całun, a na sam koniec trumna była zalewana płynnym gipsem. Właśnie w taki taki sam sposób odbył się pogrzeb osoby pochowanej w wapiennej trumnie z Peterborough. Oprócz tego górna część wapiennej skrzyni była zakryta kamiennymi płytami.

Unikatowy starożytny sarkofag po odkryciu został przetransportowały do specjalnego laboratorium, dzięki czemu zawartość grobowca mogła zostać poddana szczegółowej analizie. Przeniesienie tej późnorzymskiej trumny nie należało jednak do najłatwiejszych zadań, gdyż ważyła ona 750 kg, informuje portal „Live Science”.

Odcinek autostrady A47, na terenie którego to zidentyfikowano starożytny sarkofag, pokrywa się ze starożytną rzymską drogą, jaka przebiegała niegdyś przez te tereny dzisiejszej południowo-wschodniej Anglii. W okolicach jednego z fragmentów tej starożytnej drogi w hrabstwie Cambridgeshire zespół archeologów z prywatnej firmy specjalizującej się w wykopaliskach Headland Archaeology został wynajęty do przeprowadzenia prac archeologicznych.

Wiejskie cmentarzysko z czasów rzymskiej Brytanii

Podejrzenia, iż w miejscu tym mogą znajdować się cenne zabytki sprzed wieków okazały się uzasadnione, gdyż naukowcy odkryli mały starożytny cmentarz, na który się składało 14 grobów położonych tuż obok wapiennego sarkofagu. Nie były to wszystkie miejsca pochówku jakie były do odkrycia, gdyż archeolodzy poza rowem granicznym wyznaczającym teren pierwszych znalezisk natrafili na kolejne siedem grobowców. Archeolodzy w trakcie badań doszli do wniosku, że odkryte pochówki składały się na wiejskie cmentarzysko istniejące w końcowym okresie rzymskiej Brytanii.

Tego typu małe wiejskie cmentarze nie są rzadkością w badaniach archeologicznych, w szczególności kiedy obejmują one trasy dawnych dróg, ale różnorodność rozmaitych typów grobowców oraz sposobów zgodnie z którymi zmarli zostali w nich pochowani są zaskakujące w przypadku tak niewielkiego cmentarza. Wśród nich znajdowały się groby cysternowe, pochówki kremacyjne, drewniane trumny z żelaznymi gwoździami, pochówki dekapitacyjne.

Wapienna trumna sprzed wieków

Jednak prawdziwe unikatowym znaleziskiem okazała się wapienna trumna, w której znajdował się pochówek gipsowy. Pochówek w gipcie to praktyka do tej pory słabo poznana, a jeszcze mniej rozumiana przez badaczy. W ramach jednej z rzadszych ceremonii pogrzebowych, Rzymianie wylewali płynny gips na ubranych zmarłych, którzy byli umieszczani w ołowianych lub wapiennych trumnach.

W starożytnych źródłach pisanych brak odniesień oraz wyjaśnień na temat tego jakie dokładnie znaczenia miała ta praktyka pogrzebowa. Jedyną rzeczą jaką wiemy na temat tych pochówków jest to, iż mogły sobie na nie pozwolić tylko majętne i zamożne osoby, gdyż w końcu rodziny zmarłych musiały być w stanie pozwolić sobie na drogie ołowiane i wapienne sarkofagi.

Poza tym faktem nie wydaje się, aby istniał jakiś spójny element łączący te przypadki. Praktyka ta dotyczyła zarówno mężczyzn, jak i kobiet oraz dzieci Takie pochówki są znane z Europy oraz Afryki Północnej (stanowiącej część Imperium Rzymskiego). Największa liczba takich wapiennych trumien jest znana jednak właśnie z Wielkiej Brytanii. Niemal wszystkie z nich, nie licząc najnowszego znaleziska, były odkrywane w miastach takich jak chociażby York. Właśnie też z tego powodu to znalezisko jest tak niezwykłe.

Marcin Jarzębski

SUBSKRYBUJ „GAZETĘ NA NIEDZIELĘ” Oferta ograniczona: subskrypcja bezpłatna do 30.04.2025.

Strona wykorzystuje pliki cookie w celach użytkowych oraz do monitorowania ruchu. Przeczytaj regulamin serwisu.

Zgadzam się