Trójmorze w 2025 roku. Co udało się osiągnąć?
W tym roku mija 10 lat od oficjalnego uformowania się wspólnoty znanej dzisiaj jako Trójmorze. Ta inicjatywa, zrzeszająca państwa położone w pobliżu mórz Bałtyckiego, Czarnego i Adriatyckiego, powstała z inicjatywy byłego prezydenta RP Andrzeja Dudy. Teraz opublikowany został raport, który podsumowuje Trójmorze w 2025 roku – dotychczasowe osiągnięcia, a także plany na przyszłość.
Nowy raport opisuje dyskusje i wnioski z jubileuszowej edycji w Warszawie, w której wzięli udział prezydenci, liderzy rządów, liczni eksperci oraz przedstawiciele świata biznesu. Raport, o tym, jak prezentuje się Trójmorze w 2025 roku, potwierdza rolę tej Inicjatywy jako prezydenckiego formatu współpracy i strategicznej siły kształtującej spójność Europy i więzi transatlantyckie. Trójmorze w 2025 oznacza dyskusje o bezpieczeństwie energetycznym, transformacji cyfrowej i innowacyjne finansowanie, a także o odbudowie Ukrainy.
Raport podkreśla również rolę Rady Biznesu Trójmorza jako centrum transgranicznej współpracy i inwestycji. Jak podają autorzy raportu, Inicjatywa Trójmorza została ustanowiona w 2015 roku przez prezydentów Chorwacji Kolindę i Polski podczas Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku.
Pierwszy szczyt odbył się rok później w Dubrowniku. Jej nazwa nawiązuje do Morza Bałtyckiego, Adriatyckiego i Czarnego, będących bramami do rozwoju regionalnego.
Uczestniczy w niej trzynastu członków UE: Estonia, Łotwa, Litwa, Polska, Czechy, Słowacja, Austria, Węgry, Słowenia, Chorwacja, Rumunia, Bułgaria i Grecja. Partnerami strategicznymi są Stany Zjednoczone, Japonia, Niemcy, Komisja Europejska, Turcja i Hiszpania, a państwami stowarzyszonymi są Ukraina, Mołdawia, Albania i Czarnogóra. Łącznie te 13 państw reprezentuje około 120 milionów ludzi – 25% populacji UE – na jednej trzeciej jej powierzchni. Wszystkie są członkami UE i korzystają ze wspólnych ram prawnych i wspólnego rynku.
“Inicjatywa zrodziła się z pilnej potrzeby inwestycji i uzupełnienia luk infrastrukturalnych w transporcie, energetyce i sieciach cyfrowych, zwłaszcza na osi północ-południe. Pomimo naszego znaczenia demograficznego, region ten generuje zaledwie 13–15% PKB całej Unii Europejskiej. Aby spełnić standardy zachodnioeuropejskie, do 2030 roku potrzeba 650 miliardów euro. To właśnie korytarze takie jak Via Carpathia i Rail Baltica mają na celu uwolnienie tego potencjału. Do czasu wojny na Ukrainie niektóre z tych tras były wyłączone z map priorytetów UE – co dowodzi, że region ten przez długi czas był traktowany jako drugorzędny. Jednak celem nigdy nie było stworzenie alternatywy dla UE. Rozkwit Trójmorza wzmacnia Unię jako całość” – podkreślają Beata Daszyńska-Muzyczka i Paweł Nierada, założyciele rady biznesowej Trójmorza.
Jak w liczbach prezentuje się Trójmorze w 2025 roku?
Aktualnie w Inicjatywie Trójmorza partycypuje 13 państw
121 milionów – to liczba ludności wszystkich krajów Trójmorza
26% – taki odsetek ludności UE zamieszkujące region Trójmorza
⅓ – odsetek terytorium UE objętego przez kraje Trójmorza
16,7% – udział regionu w PKB UE
357 miliardów euro – wartość handlu między krajami Trójmorza
650 miliardów euro – inwestycje potrzebne do 2030 r., aby osiągnąć standardy zachodniej UE
140 – łączna liczba projektów strategicznych w ramach inicjatywy
80 miliardów euro – łączna wartość inwestycji dokonanych w latach 2018–2022
1 – jedno doroczne Forum Biznesu Trójmorza
10 – głów państw uczestniczących w panelu prezydenckim Forum Biznesu Trójmorza 2025 w Warszawie
700 – to liczba uczestników Forum Biznesu Trójmorza 2025 w Warszawie.
Wśród wielu zagadnień poruszanych przez tegoroczny raport, jednym z nich był rozwój przemysłu lotniczego na terenie państw Trójmorza. Autorzy podkreślali m.in. konieczność rozwoju sztucznej inteligencji, która w innych regionach świata zaczęła już rewolucjonizować lotnictwo. W raporcie wskazywano także na konieczność ukończenia projektu Centralnego Portu Komunikacyjnego. Autorzy podkreślali, że CPK wypełni lukę infrastrukturalną regionu, zmniejszy zależność od zachodnioeuropejskich węzłów przesiadkowych i usprawni łączność w ramach Inicjatywy Trójmorza. “Projekt, którego realizacja została przesunięta na 2032 rok, cieszy się silnym poparciem społecznym i politycznym” – zaznaczano.
Całość raportu dostępna jest na stronie https://3seasbc.com/archiwa/6857
Opracował: Maciej Bzura
