W Peru odkryto salę tronową królowej kultury ludu Moche sprzed 1400 lat

Podczas wykopalisk prowadzonych na terenie stanowiska Pañamarca w północno-wschodnim Peru archeolodzy odkryli salę tronową, która należała do królowej starożytnej społeczności Moche, zamieszkującego te ziemie w okresie od I w. p.n.e. do VIII w. n.e. Na zabytek składają się kolumny, obrazy i inne zdobienia oraz przedmioty.

Jessica Ortiz Zevallos, która stoi na czele zespołu odpowiadającego ze prace archeologiczne realizowane na obszarze stanowiska Pañamarca, znajdującego się w dolinie rzeki Nepeña w północno-wschodnim Peru, określiła miejsce w którym odkryto salę tronową jako „Salę Obrazów Moche”. Nazwa ta nie została nadana przypadkowo, gdyż w zidentyfikowanej sali znajduje się wiele obrazów i dzieł pozostawionych przez prekolumbijską kulturę Moche.

W otoczonej ścianami i kolumnami sali najbardziej wyróżniają cztery obraz przedstawiające różne sceny – we wszystkich z nich bierze jednak udział kobieca postać, będącą dawną przywódczynią tej starożytnej południowoamerykańskiej społeczności. Władczyni widnieje na obrazach w momencie zasiadania na tronie, bądź przewodzenia procesji poddanych.

Kultura Moche zamieszkiwała ziemie doliny rzeki Nepeña pomiędzy 350 a 850 r. n.e. Był to najdalej położony na południe region, który został zasiedlony przez ten lud. Społeczność ta jest znana z okazałych grobowców, które należały do elity Moche, wyrafinowanej architektury, szczegółowych obrazów i innych przedstawień artystycznych, kompleksowych artefaktów i licznej przedchrześcijańskiej sztuki religijnej.

W rozpoczętym w 2018 r. projekcie archeologicznym w Pañamarca bierze udział międzynarodowy zespół naukowców, składający się ze specjalistów Stanów Zjednoczonych i Peru. W badaniach tych uczestniczą nie tylko archeolodzy, ale również historycy sztuki oraz konserwatorzy. Badania i wykopaliska w Pañamarca są wspierane przez amerykańskie Narodowe Towarzystwo Geograficzne, Instytut Studiów Latynoamerykańskich Uniwersytetu Columbia, Centrum Konserwacji Avenir stanowiące część Muzeum Przyrody i Nauki w Denver, informuje portal „Arkeonews„.

Prace badawcze w Pañamarca w 2024 r. okazały się owocne, gdyż doprowadziły do okrycia otoczonej kolumnami, okazałej sali tronowej. Zdaniem ekspertów wytworne reprezentacyjne pomieszczenie należało do kobiety, która pełniła funkcję przywódcy społeczności Moche. Specjaliści podkreślają także, iż ta ozdobiona licznymi malowidłami ściennymi sala tronowa jest unikalnym zabytkiem, gdyż nigdy wcześniej nie znaleziono podobnej struktury należącej do tej prekolumbijskiej społeczności.  Ściany i kolumny Sali Obrazów Moche przedstawiają rozmaite sceny, które łączy jednak to, iż bierze w nich udział jedna i ta sama kobieta, będąca władczynią Moche.

Na jednej ze scen kobieta podczas zasiadania na tronie rozmawia z pół człowiekiem, pół ptakiem (mającym ludzkie ciało i ptasią głowę). Wśród innych obrazów znajdujących się w tym miejscu królowa ta ma założoną dumnie koronę, na jeszcze innym trzyma berło i grzechotkę węża oraz prowadzi grupę poddanych niosących tekstylia. Nie wszystkie malowidła ścienne znajdujące się w tej sali przedstawiają jednak tę kobietę, wśród których znajduje się obraz na którym widnieje mężczyzna z pajęczymi odnóżami, który niesie kielich, a także scenka na której znajduje grupka przędących i tkających kobiet.

Nie wszyscy archeolodzy zgadają się jednak z oceną, iż najliczniejsza grupa obrazów z sali tronowej przedstawia rzeczywiście niegdyś potężną władczynię ludu Mochi. Sami naukowcy prowadzący badania w Pañamarca zaznaczają, iż eksperci niewątpliwie będą w ożywiono sposób debatować, czy namalowana na ścianach tej sali tronowej kobieta jest władczynią, czy też może raczej należałoby o niej myśleć jako o symboliczno-mitycznej postaci (kapłance lub bogini).

Chociaż specjaliści uwzględniają te krytyczne uwagi, to jednocześnie zdecydowanie bronią swoich ustaleń. „Odkryte fizyczne dowody potwierdzające istnienie tronu w tym miejscu, a także ślady erozji oparcia tronu, koraliki z zielonego kamienia, cienkie nici oraz ludzkie włosy, jasno wskazują, że miejsce to zajmowała prawdziwa, żyjąca osoba – a wszystkie dowody wskazują, iż była nią władczyni Pañamarca z VII wieku”.

Marcin Jarzębski