L1527
Fot. Space Telescope Science Institute

Webb uchwycił protogwiazdę L1527

Obraz uchwycony za pomocą instrumentu MIRI (Mid-Infrared Instrument) Teleskopu Webba, przedstawia ognistą klepsydrę, która jest młodym obiektem L1527, który przekształcania się w gwiazdę.

Główny obiekt rośnie w szyjce klepsydry, gromadząc materiał z cienkiego dysku protoplanetarnego, widocznego na brzegu jako ciemna linia. Protogwiazda, jest stosunkowo młodym obiektem o wieku około 100 tysięcy lat. Jest nadal otoczona przez macierzysty obłok molekularny – czyli duży obszar gazu i pyłu. Poprzednie obserwacje Webba L1527 za pomocą kamery NIRCam (Near-Infrared Camera) pozwoliły astronomom z Space Telescope Science Institute, zajrzeć w ten region i ujawniły ten obłok molekularny i protogwiazdę w nieprzezroczystych, żywych kolorach.

Fot. Space Telescope Science Institute

Zarówno NIRCam, jak i MIRI pokazują efekty wypływów (wyrzutów gazu i pyłu), które są emitowane w przeciwnych kierunkach wzdłuż osi obrotu protogwiazdy, gdy obiekt zużywa gaz i pył z otaczającego obłoku. Wypływy te przybierają formę wstrząsów łukowych (magnetosfera obiektu astrofizycznego wchodzi w interakcję z przepływającą w pobliżu plazmą otoczenia) do otaczającego obłoku molekularnego, które pojawiają się jako struktury nitkowate.

Są one również odpowiedzialne za wyrzeźbienie jasnej struktury klepsydry w chmurze molekularnej, ponieważ zdaniem badaczy, energetyzują lub wzbudzają otaczającą materię i powodują świecenie obszarów powyżej i poniżej. Tworzy to efekt przypominający fajerwerki. Jednak w przeciwieństwie do NIRCam, który pokazuje głównie światło odbite od pyłu, MIRI pozwala naukowcom spojrzeć na to, jak te wypływy oddziąłują na najgęstszy pył i gazy w regionie.

Obszary w kolorze niebieskim, które obejmują większość klepsydry, zdaniem badaczy wskazują na to, że znajdują się tam głównie cząsteczki węglowe znane jako wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne. Sama protogwiazda oraz otaczająca ją gęsta warstwa pyłu i mieszaniny gazów są koloru czerwonego.

Pomiędzy nimi, MIRI ujawnia biały obszar bezpośrednio nad i pod protogwiazdą, który nie jest tak silnie widoczny w widoku NIRCam. Obszar ten jest mieszaniną węglowodorów, zjonizowanego neonu i gęstego pyłu, co wskazuje, że protogwiazda wyrzuca tę materię daleko od siebie, gdy zużywa materiał ze swojego dysku.

W miarę jak protogwiazda będzie się starzeć i uwalniać energetyczne dżety, będzie zdaniem astronomów pochłaniać, niszczyć i wypychać znaczną część obłoku molekularnego, a wiele z widocznych struktur zacznie zanikać. Ostatecznie, gdy zakończy gromadzenie masy, większość materii zostanie pochłonięta, a sam obiekt L1527, stanie się bardziej widoczna, nawet dla teleskopów światła widzialnego.

Emil Gołoś

SUBSKRYBUJ „GAZETĘ NA NIEDZIELĘ” Oferta ograniczona: subskrypcja bezpłatna do 31.10.2024.

Strona wykorzystuje pliki cookie w celach użytkowych oraz do monitorowania ruchu. Przeczytaj regulamin serwisu.

Zgadzam się