Zapadnięta droga i hellenistyczny grobowiec. Zaskakujące odkrycie na Cyprze
Za sprawą rutynowego zgłoszenia dotyczącego zapadnięcia się drogi w portowym mieście Famagusta, znajdującym się na północy Cypru, badacze odkryli niezwykły skarb archeologiczny, którym okazał się hellenistyczny grób sprzed 2 tys. lat.
Hellenistyczny grób sprzed 2 tys. lat.
Wiele niezwykłych odkryć archeologicznych jest dziełem przypadku, albo zaczyna się od problemu z infrastrukturą lub zabudową. Dokładnie tak jest z najnowszym zaskakującym znaleziskiem z Famagusty. Pod zapadniętym odcinkiem drogi znajdującej się w tym mieście portowym archeolodzy zidentyfikowali wykuty w skale grobowiec pochodzący z okresu hellenistycznego, a dokładnie sprzed 2 tys. lat. Zabytek ten oferuje rzadki w starożytną przeszłość wyspy, informuje portal „Arkeonews„.
Położony w pobliżu ruin starożytnego miasta Salamina port Famagusta od dawna odgrywał kluczową rolę pod kątem strategicznym i kulturowym we wschodnim basenie Morza Śródziemnego. W okresie hellenistycznym, przypadającym na lata w okresie od 323 do 30 r. p.n.e., Cypr znajdował się pod panowaniem dynastii Ptolemeuszy, a region ten rozkwitał jako ośrodek handlu, żeglugi i klasycznej cywilizacji. Chociaż współczesna Famagusta jest znana przede wszystkim jako port handlowy znaleziska archeologiczne z tego obszaru wskazują na istnienie wielu nieodkrytych jeszcze warstw historycznego bogactwa.
Bogata kolekcja artefaktów
Odkrycie w Famaguście zostało dokonane 21 czerwca 2025 r. przez badaczy z cypryjskiego Departamentu Starożytności i Muzeów Cypru Północnego. Archeolodzy otrzymali wówczas zgłoszenie dotyczące tego zapadnięcia się jezdni na głównej drodze dojazdowej do portu. Wstępne badania szybko wykazały, że zawalenie się odcinka drogi zostało spowodowane przez zapadnięcie się stropu starożytnego podziemnego grobowca.
Praca wykopaliskowa w Famaguście rozpoczęły się 23 czerwca. W ich trakcie odsłonięto wykutą w skale komorę grobową z trzema kamiennymi łożami pogrzebowymi (klinai), której wejście pierwotnie było zablokowane dużymi kamiennymi blokami. Na podstawie architektury grobowca oraz znalezionych w nim przedmiotów eksperci datują go na okres hellenistyczny. Wśród znalezisk znajdują się różnorodne artefakty: terakotowe miski, lampki oliwne, lagynos (naczynie na wino), unguentaria (pojemniki na pachnidła), fiolki szklane, brązowe monety i szpilki, a także fragmenty złotych płatków. Z grobowca wydobyto również ludzkie szczątki kostne.
Praktyki pogrzebowe na starożytnym Cyprze
Jak poinformowała Emine Emel Ziba, dyrektor Departamentu Starożytności i Muzeów Cypru Północnego, wszystkie znaleziska zostaną poddane dokładnej konserwacji i skatalogowaniu, zanim trafią na publiczne wystawy w muzeach regionalnych. W trakcie trwających prac wykopaliskowych miejsce odkrycia pozostaje pod ścisłą ochroną Straży Portowej i Policji Portowej w Famaguście, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa zarówno zespołowi archeologów, jak i nowo odsłoniętemu dziedzictwu kulturowemu. Oczekuje się, że grobowiec i jego zawartość dostarczą nowych informacji na temat praktyk pogrzebowych oraz kultury materialnej starożytnego Cypru w okresie hellenistycznym.
Marcin Jarzębski
