ekskalibur
Fot. Rada Miejska Walencji

Unikatowy ekskalibur z Hiszpanii. Liczy ponad tysiąc lat

Naukowcy po kilku dekadach badań w końcu rozwikłali tajemnicę historycznego miecza jaki został znaleziony w Hiszpanii 30 lat temu. Ze względu na jego wyjątkowe miejsce położenia w momencie odkrycia został on ochrzczony przez archeologów jako „ekskalibur”, co stanowi nawiązanie do legendarnego władcy Brytów z wczesnego średniowiecza króla Artura.

Okazały żelazny miecz został odkopany w 1994 r. w tracie wykopalisk prowadzonych na stanowisku archeologicznym na starym mieście w Walencji, która znajduje się na wschodnim wybrzeżu Hiszpanii. Jest to jedna z najbardziej zabytkowych części tego miasta, którą pod kątem wieku wyprzedza pochodzące jeszcze z czasów rzymskich forum romanum. Stare miasto Walencji było świadkiem wzlotów i upadków wielu kultur w burzliwej historii Walencji.

Przez ostatnie 30 lat kwestia pochodzenie i dokładnego wieku miecza pozostawały przedmiotem niejasności – aż do teraz. Wydział Archeologii Walencji na 75. rocznicę swojego powstania podjął decyzję o skatalogowaniu i dokonaniu szczegółowego przeglądu artefaktów znajdujących się we własnych zbiorach. Jak poinformowała Rada Miasta Walencji w komunikacie prasowym z 22 kwietnia jednym z ponownie badanych zabytków był hiszpański ekskalibur, informuje portal „Arkeonews„.

Od czasu odkrycia miecza jego prawdziwy wiek pozostawał zagadką, jednak niedawne prace badawcze przeprowadzone przez naukowców ze Służby Archeologicznej Miasta Walencja (SIAM) rzuciły nowe światło na wiek artefaktu. Dzięki nowoczesnym i dokładnym technikom datowania archeolodzy ustalili, że broń ta pochodzi z X wieku, co potwierdziło wcześniejsze dominujące przypuszczenia badaczy, iż hiszpański „ekskalibur” powstał w epoce średniowiecza. Analiza SIAM wskazuje, że miecz ten stanowi pierwsze tego typu odkrycie z epoki islamu w Walencji. Miecze z tego okresu są na ogół rzadko znajdywane w Hiszpanii, a szczególnie w regionie Walencji, gdzie skład gleby zazwyczaj utrudnia lub wręcz uniemożliwia właściwe zachowywanie się zabytków w okresie długiego upływu czasu.

To właśnie archeolog José Miguel Osuna, który na początku 2024 r. kierował projektem badawczym dotyczącym „ekskalibura”, odkrył, że liczące 45 cm ostrze pochodzi z okresu panowania nad znaczną częścią Półwyspu Iberyjskiego muzułmanów. Wskazywała na to chociażby rękojeść ozdobioną płytkami z brązu i nacięciami ułatwiającymi obsługę. Co prawda pewne zamieszanie wśród badaczy spowodowała zakrzywiona metalowa końcówka broni, która wskazywałaby, że należała ona do Wizygotów, ale Osuna obalił tę teorię.

Rozmiar miecza i brak osłony na dłoń wskazują, że mógł on być używany przez konnego wojownika z czasów kalifatu andaluzyjskiego. Specjaliści nie mają wątpliwości, że „ekskalibur” powstał w okresie istnienia emiratu Walencji – i to pomimo tego, że broń ta wykazuje cechy ewolucyjne pokrewne z uzbrojeniem wizygockim. Do tej pory został odkopany tylko jeden porównywalny zabytek, który odkryto na terenie ruin słynnego miasta Medina Azahara. Zamówił go najprawdopodobniej sam emir Kordoby Abd ar-Rahman III.

„Dzięki stypendium archeologicznemu zorganizowanemu przez Radę Miasta Walencji archeolog José Miguel Osuna prowadzi szczegółowe badania i analizy metalowych przedmiotów pochodzących z okresu od czasów rzymskich aż do późnego średniowiecza, w których ujawniono nowe i wyjątkowe znalezisko, który nazwaliśmy ekskalibur – co wynika z tego, że jest on bardzo podobny do legendarnego miecza króla Artura” – poinformował José Luis Moreno, radny Walencji ds. działań kulturalnych, dziedzictwa i zasobów kulturowych. Zauważył on także, że miecz że miecz ten był tylko jednym z wielu artefaktów znajdujących się w miejskich zbiorach archeologicznych badanych z okazji 75. rocznicy powstania wydziału.
Naukowcy po kilku dekadach badań w końcu rozwikłali tajemnicę historycznego miecza jaki został znaleziony w Hiszpanii 30 lat temu. Ze względu na jego wyjątkowe miejsce położenia w momencie odkrycia został on ochrzczony przez archeologów jako „ekskalibur”, co stanowi nawiązanie do legendarnego władcy Brytów z wczesnego średniowiecza króla Artura.

Okazały żelazny miecz został odkopany w 1994 r. w tracie wykopalisk prowadzonych na stanowisku archeologicznym na starym mieście w Walencji, która znajduje się na wschodnim wybrzeżu Hiszpanii. Jest to jedna z najbardziej zabytkowych części tego miasta, którą pod kątem wieku wyprzedza pochodzące jeszcze z czasów rzymskich forum romanum. Stare miasto Walencji było świadkiem wzlotów i upadków wielu kultur w burzliwej historii Walencji.

Przez ostatnie 30 lat kwestia pochodzenie i dokładnego wieku miecza pozostawały przedmiotem niejasności – aż do teraz. Wydział Archeologii Walencji na 75. rocznicę swojego powstania podjął decyzję o skatalogowaniu i dokonaniu szczegółowego przeglądu artefaktów znajdujących się we własnych zbiorach. Jak poinformowała Rada Miasta Walencji w komunikacie prasowym z 22 kwietnia jednym z ponownie badanych zabytków był hiszpański ekskalibur.

Od czasu odkrycia miecza jego prawdziwy wiek pozostawał zagadką, jednak niedawne prace badawcze przeprowadzone przez naukowców ze Służby Archeologicznej Miasta Walencja (SIAM) rzuciły nowe światło na wiek artefaktu. Dzięki nowoczesnym i dokładnym technikom datowania archeolodzy ustalili, że broń ta pochodzi z X wieku, co potwierdziło wcześniejsze dominujące przypuszczenia badaczy, iż hiszpański „ekskalibur” powstał w epoce średniowiecza. Analiza SIAM wskazuje, że miecz ten stanowi pierwsze tego typu odkrycie z epoki islamu w Walencji. Miecze z tego okresu są na ogół rzadko znajdywane w Hiszpanii, a szczególnie w regionie Walencji, gdzie skład gleby zazwyczaj utrudnia lub wręcz uniemożliwia właściwe zachowywanie się zabytków w okresie długiego upływu czasu.

To właśnie archeolog José Miguel Osuna, który na początku 2024 r. kierował projektem badawczym dotyczącym „ekskalibura”, odkrył, że liczące 45 cm ostrze pochodzi z okresu panowania nad znaczną częścią Półwyspu Iberyjskiego muzułmanów. Wskazywała na to chociażby rękojeść ozdobioną płytkami z brązu i nacięciami ułatwiającymi obsługę. Co prawda pewne zamieszanie wśród badaczy spowodowała zakrzywiona metalowa końcówka broni, która wskazywałaby, że należała ona do Wizygotów, ale Osuna obalił tę teorię.

Rozmiar miecza i brak osłony na dłoń wskazują, że miecz ten mógł być używany przez konnego wojownika z czasów kalifatu andaluzyjskiego. Specjaliści nie mają wątpliwości, że „ekskalibur” powstał w okresie istnienia emiratu Walencji – i to pomimo tego, że broń ta wykazuje cechy ewolucyjne pokrewne z uzbrojeniem wizygockim. Do tej pory został odkopany tylko jeden porównywalny zabytek, który odkryto na terenie ruin słynnego miasta Medina Azahara. Zamówił go najprawdopodobniej sam emir Kordoby Abd ar-Rahman III.

„Dzięki stypendium archeologicznemu zorganizowanemu przez Radę Miasta Walencji archeolog José Miguel Osuna prowadzi szczegółowe badania i analizy metalowych przedmiotów pochodzących z okresu od czasów rzymskich aż do późnego średniowiecza, w których ujawniono nowe i wyjątkowe znalezisko, który nazwaliśmy ekskalibur – co wynika z tego, że jest on bardzo podobny do legendarnego miecza króla Artura” – poinformował José Luis Moreno, radny Walencji ds. działań kulturalnych, dziedzictwa i zasobów kulturowych. Zauważył on także, że miecz że miecz ten był tylko jednym z wielu artefaktów znajdujących się w miejskich zbiorach archeologicznych badanych z okazji 75. rocznicy powstania wydziału.

Marcin Jarzębski

SUBSKRYBUJ „GAZETĘ NA NIEDZIELĘ” Oferta ograniczona: subskrypcja bezpłatna do 31.08.2024.

Strona wykorzystuje pliki cookie w celach użytkowych oraz do monitorowania ruchu. Przeczytaj regulamin serwisu.

Zgadzam się