SUBSKRYBUJ „GAZETĘ NA NIEDZIELĘ” Oferta ograniczona: subskrypcja bezpłatna do 31.08.2024.

Weimar
Jan ŚLIWA

Przemoc w polityce

Ośmiogwiazdkowy okrzyk bojowy swoim dynamicznym rytmem „Je-ać-is” przypomina zawołanie „Ju-en-raus!”. Były już wataha i szarańcza. Ostatnio porażająca była scena, gdy lewicowa posłanka Paulina Matysiak usiadła na murku z konserwatywnym posłem Marcinem Horałą i razem stwierdzili, że mimo podziałów politycznych rozwój Polski jest ważny dla obojga. Dokładnie mówiąc, porażająca nie była sama scena, lecz komentarze. Posłanka Matysiak została uznana za zdrajczynię i zawieszona.

doświadczenie
Jan ŚLIWA

Życie polityczne – młodość czy doświadczenie?

Pewne schematy myślowe utrzymują się bardzo długo. W pokoleniu dziadersów trwa przekonanie, że Zachód jest z natury lepszy i należy się na nim wzorować.

obama Michelle Michał KŁOSOWSKI

Następny prezydent USA? All hail Michelle Obama

Amerykańska scena polityczna to dziś niemalże obrazek z filmu o starych tetrykach.

Unia Dariusz LIPIŃSKI

Czy Unia Europejska przetrwa rok 2024?

Proponowane przez Parlament Europejski zmiany traktatowe zredukowałyby kraje członkowskie do roli landów europejskiego superpaństwa.

UE Emmanuel Macron Giorgia Meloni Agaton KOZIŃSKI

Polityka krótkiej smyczy

Wybór nowych władz UE nie jest dowodem siły. Odwrotnie – wygląda jak nerwowa próba zbudowania nowego szańca obrony przed zmianami politycznymi.

O tym, co najważniejsze w najbliższym tygodniu

niedziela,
21 lipca

  • W 1943 r. w Iraku utworzono 2. Korpus Polski pod dowództwem gen. Władysława Andersa.
  • W 1944 r. w Moskwie powstał zależny od Sowietów Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego [LINK].

poniedziałek,
22 lipca

  • W 1942 r. do obozu zagłady w Treblince wyjechał pierwszy transport Żydów z warszawskiego getta.
  • W 1944 r. we Lwowie oddziały zbrojne AK rozpoczęły akcję „Burza”.
  • W 1983 r. w Polsce zakończył się stan wojenny.

wtorek,
23 lipca

  • W 1944 r. wyzwolono obóz na Majdanku; Sowieci natychmiast utworzyli tu obóz filtracyjny NKWD dla żołnierzy AK i MSZ
  • W 1951 r. Sąd Wojewódzki w Warszawie skazał na karę śmierci Jürgena Stroopa [LINK]

środa,
24 lipca

  • W 1909 r. urodził się Jerzy Różycki, polski matematyk i kryptolog, który wspólnie z Marianem Rejewskim i Henrykiem Zygalskim złamał kod niemieckiej Enigmy.
  • W 1920 r. Wincenty Witos objął po raz pierwszy stanowisko premiera.

czwartek,
25 lipca

  • W 1016 r. urodził się Kazimierz I Odnowiciel, jeden z najwybitniejszych władców w dziejach Polski.
  • W 1510 r. Florian Ungler założył w Krakowie pierwszą w Polsce drukarnię.
  • W 1932 r. podpisano w Moskwie polsko-sowiecki pakt o nieagresji [LINK].

piątek,
26 lipca

  • W 1887 r. w Warszawie ukazał się pierwszy podręcznik języka esperanto, autorstwa Ludwika Zamenhofa.
  • W 1941 r. premier RP prof. Kazimierz Bartel został rozstrzelany przez Niemców, nie zgodziwszy się na utworzenie kolaboracyjnego rządu polskiego.
  • W 1947 r. prezydent USA Harry Truman powołał do życia CIA [LINK]

sobota,
27 lipca

  • W 1794 r. przewrót 9 thermidora, aresztowani Maximilien de Robespierre i jego zwolennicy.
  • W 1953 r. zakończyła się wojna w Korei (1950-1953) [LINK]
  • W 1981 r. premiera filmu „Człowiek z żelaza” w reż. Andrzeja Wajdy.

Polska

Ustawa o wychowaniu patriotycznym Władysław KOSINIAK-KAMYSZ

W kanonie bohaterów jest miejsce i dla Jacka Kuronia, i dla Kornela Morawieckiego

Ustawa o wychowaniu patriotycznym wejdzie w życie - zapowiedział w sobotę wicepremier, szef PSL Władysław Kosiniak-Kamysz podczas Rady Naczelnej PSL. Jak wskazał, chodzi m.in. o przepisy normujące kanony historyczne i literackie w polskiej szkole, a także np. edukację krajoznawczą.

PKWN Rafał LEŚKIEWICZ

Zdarzyło się w XX wieku (41)

Zdarzyło się w XX wieku Rafała LEŚKIEWICZA to przegląd najważniejszych wydarzeń historycznych, o których warto pamiętać w nadchodzącym tygodniu (21 lipca – 27 lipca 2024 r.).

scena polityczna Nathaniel GARSTECKA

Reflexions na Niedzielę. Tego lata nie będzie wytchnienia

Swoimi refleksjami z Czytelnikami Gazety na Niedzielę dzieli się mieszkający wśród nas dziennikarz Nathaniel Garstecka. Refleksje o Polsce i Polakach, zdziwienia i fascynacje. Tekst publikujemy w językach francuskim i polskim.

Lista lektur Jan ŚLIWA

Lista lektur, czyli czego uczyć

W ramach zmian wszystkiego, nowa władza zmienia również programy nauczania, w tym listy lektur. Pierwsze sygnały były bardzo niepokojące.

Polityka historyczna w Polsce. 5 postulatów Patryk PALKA

Polska polityka historyczna. Pięć postulatów

Więcej swobodnej refleksji popartej rzetelnymi informacjami, a mniej bicia pałką po głowie – tak powinna wyglądać pożyteczna i skuteczna polityka historyczna.

Świat

Krzemowa Dolina Donald Trump Financial Times

Krzemowa Dolina stawia na Donalda Trupa

Rosnąca grupa inwestorów i prezesów firm technologicznych z Krzemowej Doliny idzie za przykładem Elona Muska i zaczyna popierać Donalda Trumpa oraz finansować jego kampanię wyborczą.

Fourquet Jérôme FOURQUET w „Le Figaro Magazine”

Wyniki wyborów parlamentarnych we Francji są polityczną projekcją podziału Francuzów na trzy bloki socjologiczne

Francja przeszła z systemu binarnego, stawiającego przeciw sobie Francję wyższych i niższych szczebli, do trójpodziału, który przekłada się dziś na politykę.

prawica Jean-Louis BOURLANGES w „Le Figaro”.

Francuska umiarkowana prawica i lewica powinny stanowić wsparcie dla bloku centralnego

Socjaliści i umiarkowana prawica nie stawiają się dziś na wezwanie do oporu wobec populizmu. Blok centralny jest orłem, którego skrzydła są podcięte z lewej i z prawej strony, i z tego powodu nie może wzlecieć.

Aristides de Sousa Mendes Marcin ZATYKA

Aristides de Sousa Mendes – bohaterski konsul ratujący także polskich Żydów

W Cabanas de Viriato w środkowej Portugalii otwarto muzeum na cześć konsula z Bordeaux, który uratował podczas II wojny światowej co najmniej 30 tys. uciekinierów wojennych, głównie pochodzenia żydowskiego. Aristides de Sousa Mendes pomógł m.in. Julianowi Tuwimowi i Antoniemu Słonimskiemu.

święcenia kapłańskie Julia MISTEWICZ-DELANNE z Paryża

Liczba święceń kapłańskich we Francji w ciągu roku wzrosła o 20 proc.

W czerwcu 2024 r. we Francji święcenia kapłańskie przyjęło 105 księży. To niemal o 20 proc. więcej niż w 2023 r.

Nauka

Chandra
Emil GOŁOŚ

Najnowsze obrazy z sondy Chandra i Teleskopu Webba

Należąca do NASA sonda Chandra X-ray Observatory, wraz z Kosmicznym Teleskopem Jamesa Webba (JWST), uchwyciła cztery niezwykłe obiekty kosmiczne. Dzięki połączeniu, tych dwóch urządzeń możliwe było otrzymanie oszałamiających fotografii.

szkielet dinozaura Anna DRUŚ

Oryginalny szkielet dinozaura sprzedany za 44 mln USD

Jeśli nie chcesz mojej zguby dinozaura kup mi luby...

fale grawitacyjne Emil GOŁOŚ

Fale grawitacyjne – co o nich wiemy?

Fale grawitacyjne, zmarszczki w czasoprzestrzeni przewidziane przez Einsteina prawie sto lat temu, zostały wykryte po raz pierwszy w 2015 roku.

Tkanina Marcin JARZĘBSKI

Wyjątkowe znalezisko z Jaskini Czaszek w Izraelu. Najstarsza tkanina farbowana barwnikiem z owadów

Najstarsza tkanina farbowana barwnikiem z owadów została zidentyfikowana w Jaskini Czaszek położonej na Pustyni Judzkiej w Izraelu.

Zdrowie

zapach
Paweł WERNICKI

Zmysł węchu kształtuje świadomość niemowląt

Zapach matki odgrywa podstawową rolę w nauce rozpoznawania twarzy przez niemowlęta - informuje pismo „Child Development“.

W czasie upałów Mariusz HOCHUŁ

W czasie upałów rośnie ryzyko zawałów – jak się bronić?

W czasie upałów serce pracuje intensywniej, dlatego rośnie ryzyko zawału mięśnia sercowego, zwłaszcza u osób z chorobami układu krążenia – przypomina kardiolog Mariusz Hochuł. Zwraca uwagę, że jeśli poczujemy niepokojący ból w klatce piersiowej, powinniśmy natychmiast wezwać pogotowie.

słońce Aleksandra KIŁCZYKOWSKA

Niebezpieczne ostre słońce

Główny Inspektorat Sanitarny zwrócił uwagę, że słońce i nadmiar jego promieniowania może być szkodliwy. Zaapelował o regularne stosowanie kremów z filtrem i unikania przebywania na bezpośrednim słońcu.

wirusy Prof. Leszek SZENBORN

Wirusy i bakterie uaktywniają się przy wysokich temperaturach

Zakażenia pokarmowe, wirusowe zapalenie wątroby typu A, borelioza, odkleszczowe zapalenie mózgu – to latem chorobowe zagrożenia. „Wirusy i bakterie nie mają wakacji, a niektórym z nich wręcz sprzyjają wysokie temperatury i wakacyjny tryb życia” - powiedział prof. Leszek Szenborn.

BIT Biznes i Technologie

MTG-S1 Emil GOŁOŚ

Satelita MTG-S1 pozwoli jeszcze lepiej prognozować pogodę nad Europą

Ponieważ zmiany klimatyczne powodują coraz częstsze i bardziej dotkliwe zjawiska pogodowe, potrzeba dokładnego prognozowania warunków atmosferycznych. Kolejny satelita meteorologiczny MTG-S1 przeszedł testy warunków kosmicznych, dzięki czemu niedługo powinien znaleźć się na orbicie.

pracownicy Boeinga Szymon ŚLUBOWSKI

Pracownicy Boeinga planują strajk, jeżeli rozmowy zawiodą

Pracownicy Boeinga głosowało w Seattle, dając zielone światło dla potencjalnego strajku, jeśli trwające negocjacje kontraktowe zawiodą.

Hongkong Szymon ŚLUBOWSKI

Hongkong testuje swoje narzędzie przypominające ChatGPT

Hongkong rozpoczął testowanie własnego narzędzia AI w stylu ChatGPT dla pracowników administracji publicznej,.

Chiny Szymon ŚLUBOWSKI

Jak Chiny walczą ze „szkodliwymi treściami” skierowanymi wobec dzieci?

Chiny ogłosiły w sobotę nową kampanię mającą na celu oczyszczenie Internetu z treści uznanych za szkodliwe dla dzieci.

Iris Szymon ŚLUBOWSKI

Chatbot Iris wsparciem dla studentów IT

Badacze z Monachium opracowali chatbota Iris, który oferuje indywidualne wsparcie dla studentów informatyki w zadaniach programistycznych.

Czas Wolny

Witold Spirydowicz
Witold SPIRYDOWICZ

Co przeczytać, obejrzeć, przesłuchać? Polecanka „Gazety na Niedzielę” (9)

„Kairos” otrzymała tegoroczną nagrodę International Book Award, która jest często nazywana małym literackim Noblem.

Geopoetyka w Wilnie, Warszawie i Skierniewicach Maciej BZURA

Geopoetyka – nowy sposób zwiedzania

Geopoetyka czyli Wilno i Warszawa śladami bohaterów lektur szkolnych...

gry gaming Mira SUCHODOLSKA

Gry pokazują, jak zarządzamy naszym życiem i czasem

Gry stanowią kluczowy element współczesnej kultury i jak jej wszystkie wytwory - opowiadają nam o nas samych.

Monachium piwo bezalkoholowe Anna DRUŚ

Monachium stawia na bezalkoholowe 

W centrum Monachium otwiera się eksperymentalnie piwny ogródek serwujący włącznie napoje bezalkoholowe...

wystawa o filmach Muzeum Teatru im. Henryka Tomaszewskiego

Tu nie wywczas, tu film! Niezwykła wystawa we Wrocławiu

Wystawa we Wrocławiu pokazuje niezwykłe dzieje polskiego filmu na przykładzie dziejów tutejszej Wytwórni Filmów Fabularnych...

Hip-hop Emil GOŁOŚ

Hip-hop można usłyszeć także w kosmosie

Piosenka „The Rain (Supa Dupa Fly)" artystki Missy Elliott została przesłana na Wenus za pośrednictwem sieci DSN (Deep Space Network) NASA. Pierwszy raz hip-hop znalazł się w kosmosie dzięki Jet Propulsion Laboratory (JPL) należącego do NASA.

impresjonizm Julia MISTEWICZ-DELANNE

Francja śladami impresjonizmu

W 1874 r. w pracowni fotografa Nadara przy boulevard des Capucines w Paryżu odbyła się pierwsza wystawa impresjonistów. Z okazji 150. rocznicy tego wydarzenia przedstawiamy wybór miejsc we Francji związanych z impresjonizmem.

Sport

siatkówka Konrad COP

Polska – kuźnią siatkarskich talentów

W Polsce siatkówka jest sportem narodowym. Popularnością przebija ją jedynie piłka nożna, która jest sportem masowym. Jesteśmy od lat jest jednym z czołowych krajów na światowej arenie siatkarskiej, zarówno w męskiej, jak i żeńskiej odmianie tego sportu.

Futbol zmierza w złym kierunku Patryk PALKA

Futbol zmierza w złym kierunku. Refleksja po EURO i Copa América

Tak EURO 2024, jak Copa América wiele mówią o kondycji współczesnego futbolu. Pokazują, że piłka nożna zmierza w złym kierunku.

Piłkarski tydzień. 21 lipca - 27 lipca Patryk PALKA

Piłkarski tydzień. Co obejrzeć w dniach 21-27 lipca?

Piłkarski tydzień to kącik dla każdego, kto ma ochotę obejrzeć dobry mecz. Na co zwrócić uwagę w dniach 21 lipca – 27 lipca?

Opinie

Polityka historyczna w Polsce. 5 postulatów
Zdjęcie autora: Patryk PALKA Patryk PALKA

Polska polityka historyczna. Pięć postulatów

Więcej swobodnej refleksji popartej rzetelnymi informacjami, a mniej bicia pałką po głowie – tak powinna wyglądać pożyteczna i skuteczna polityka historyczna.

Bez korzeni
Zdjęcie autora: Anna MEETSCHEN Anna MEETSCHEN

Bez korzeni

Historia magistra vitae est – historia jest nauczycielką życia. Nigdy nie będzie za wiele przypominania tej prawdy. Czy jednak chętnie z niej korzystamy?

lewica
Zdjęcie autora: Prof. Chantal DELSOL Prof. Chantal DELSOL

Tylko lewica może jednocześnie popierać terrorystów i prawić morały

Doszliśmy do granic absurdu. Zjednoczenie ugrupowań lewicowych może pozwolić sobie na popieranie terrorystów i sprawców ludobójstwa i jednocześnie prawić polityczne morały o „postawieniu tamy”.

Unia
Zdjęcie autora: Dariusz LIPIŃSKI Dariusz LIPIŃSKI

Czy Unia Europejska przetrwa rok 2024?

Proponowane przez Parlament Europejski zmiany traktatowe zredukowałyby kraje członkowskie do roli landów europejskiego superpaństwa.

marksistowska edukacja
Zdjęcie autora: Jan ŚLIWA Jan ŚLIWA

Marksistowska edukacja właśnie zdobywa nasze szkoły – coś możemy zrobić?

Jak za rewolucji kulturalnej wykorzenić należy „cztery stare rzeczy” – stare idee, starą kulturę, stare zwyczaje i stare nawyki. Kluczową rolę spełnia tu edukacja. Kto kształtuje dzieci, ten kontroluje przyszłość.

rząd
Michał KŁOSOWSKI

Największe wyzwanie rządu Tuska? Zrozumieć aspiracje Polaków

Sprawowanie władzy w nowych, pełnych wyzwań czasach to moment, kiedy nowy-stary rząd Donalda Tuska staje przed fundamentalnym zadaniem: musi zrozumieć i odpowiedzieć na rosnące aspiracje Polaków.

Polska
Zdjęcie autora: Prof. Ryszard BUGAJ Prof. Ryszard BUGAJ

Warunkiem poprawy perspektyw dla naszego kraju jest złagodzenie poziomu politycznej polaryzacji

Przez ostatnie kilka lat narastała polaryzacja polskiej sceny politycznej. Właściwie w żadnej sprawie nie była możliwa kooperacja rządzącej koalicji z opozycją. Po przegranych przez PiS wyborach parlamentarnych w 2023 r. konflikt jeszcze się zaostrza. Zarazem j

Europejska Wiosna Ludów
Zdjęcie autora: Jan ŚLIWA Jan ŚLIWA

Europejska Wiosna Ludów przed nami?

Założenie społeczeństwa dobrobytu, że następne pokolenie będzie żyć lepiej niż obecne, od dawna nie jest prawdziwe. Wbrew pięknym hasłom, rozwarstwienie socjalne rośnie.

partia francuska w Polsce
Zdjęcie autora: Prof. Andrzej NOWAK Prof. Andrzej NOWAK

Jak powstawała „partia francuska” w Polsce

W Rzeczpospolitej drugiej połowy XVIII w. rodzi się mentalność, która rezygnuje z samodzielności, akceptuje konieczność poddania się wzorom z zachodniego centrum cywilizacyjnego.

Strona wykorzystuje pliki cookie w celach użytkowych oraz do monitorowania ruchu. Przeczytaj regulamin serwisu.

Zgadzam się