Rzymski sandał sprzed 2 tys. lat. Dlaczego tak wyjątkowe znalezisko z Bawarii?

Na terenie małego miasteczka Oberstimm w Bawarii w południowych Niemczech archeolodzy odkryli pozostałości starożytnego rzymskiego sandała wojskowego (caligae). Fragmenty antycznego obuwia zostały odkopane na obszarze, który niegdyś stanowił część rzymskiego obozu wojskowego. Znaleziony sandał liczy 2 tys. lat.

Niemieccy archeolodzy z Bawarskiego Państwowego Urzędu Ochrony Zabytków (BLfD) odkryli antyczne rzymskie obuwie wojskowe podczas ostatnich wykopalisk jakie były prowadzone w bawarskim miasteczku Oberstimm na obszarze dawnej małej osady cywilnej, która znajdowała się na obrzeżach rzymskiego fortu wojskowego. Jak wynika z oświadczenia BLfD wioska ta była zamieszkana między 60 a 130 r. n.e., informuje portal „Archeology News Online Magazine„.

Odkryty rzymski sandał wojskowy zachował się do naszych czasów jedynie fragmentarycznie: z całości przetrwała wyłącznie podeszwa i kilka ćwieków (te zachowały się w szczególnie dobrym stopniu). Obuwie sprzed 2 tys. zostało zbadane za pomocą promieniowania rentgenowskiego. Wykonane zdjęcia rentgenowskie ujawniły, że but ten był kaligą (łac. călĭgă), tj. wytrzymałym sandałem z nabijanymi od spodu ćwiekami. Obuwie to stanowiło część podstawowego umundurowania rzymskich legionistów i auxiliaries (żołnierzy pomocniczych).

Buty te były noszone podczas marszu, co nie stanowiło przypadkowego wyboru, gdyż stanowiące integralną ich część ćwieki zapewniały wysokiego stopnia przyczepność do podłoża. Caligae chroniły przed pęcherzami i schorzeniami takimi jak stopa okopowa – zwana inaczej stopą zanurzeniową – to lokalne uszkodzenie nieodmrożeniowe atakujące stopy od mileniów jest utrapieniem żołnierzy. Trzeci rzymski cesarz Kaligula otrzymał swój przydomek jeszcze jako chłopiec od żołnierzy swojego ojca, co wynikało z tego, iż często nosił on podkute żołnierskie sandały caligae. „Kaligula” oznacza właśnie „mały but”.

Jak informuje Muzeum Trimontium w Szkocji, caligae zaprzestały być używane przez armię Cesarstwa Rzymskiego pod koniec pierwszego wieku naszej ery. Zamiast nich rzymscy legioniści zaczęli nosić zamknięte buty znane jako calceus. „Tak zwane caligae były noszone głównie przez rzymskich żołnierzy w czasach Cesarstwa Rzymskiego. Znalezisko jasno pokazuje, że praktyki, styl życia i ubrania, które Rzymianie przywieźli ze sobą do Bawarii, zostały przyjęte przez miejscową ludność” – powiedziała w oświadczeniu Amira Adaileh, konsultant w BLfD.

Marcin Jarzębski