W indonezyjskiej jaskini odkryto najstarsze dzieło sztuki na świecie
Malowidło jaskiniowe odkryte w Indonezji jest najstarszym znanym dziełem, które przedstawia sztukę narracyjną. Z badań wynika, że może być datowane na ponad 51 tys. lat.
„To najstarszy dowód na opowiadanie historii” – powiedział mediom Maxime Aubert, archeolog z australijskiego Griffith University.
Był on częścią zespołu, który zidentyfikował malowidło wcześniej uważane za najstarsze – scenę polowania znalezioną w pobliskiej indonezyjskiej jaskini, której wiek szacowano na prawie 44 tys. lat.
„Najnowsze odkrycie, którego datę określono przy użyciu techniki laserowej, to pierwszy kiedy przekroczyliśmy barierę 50 tys. lat” — powiedział Aubert, współautor nowego badania w czasopiśmie Nature opisującego znalezisko.
Zdaniem ekspertów, to, że wcześni ludzie byli w stanie opowiedzieć tak wyrafinowaną historię za pomocą sztuki, może zmienić nasze rozumienie ewolucji poznawczej człowieka. Odkrycie sugeruje, że opowiadanie historii było o wiele starszą częścią historii ludzkości niż wcześniej sądzono.
Do odkrycia naukowcy zastosowali nową metodę, która wykorzystuje lasery i oprogramowanie komputerowe do stworzenia „mapy” próbek skał.
Ta technika ablacji laserowej jest dokładniejsza, szybsza, tańsza i wymaga znacznie mniejszych próbek skał niż poprzednia metoda serii uranowej, powiedział Aubert.
Zespół najpierw przetestował nową technikę na poprzednim rekordziście. Określono, że scena polowania ma w rzeczywistości co najmniej 48 tys. lat — 4 tys. lat więcej niż ustaliła metoda serii uranowej ustalona w 2019 roku.
Następnie zespół wypróbował metodę laserową na wcześniej niedatowanym obrazie po raz pierwszy zauważonym w jaskini na indonezyjskiej wyspie Sulawesi w 2017 roku.
Okazało się, że ma co najmniej 51 200 lat, co pobiło poprzedni rekord. Malowidło, które jest w złym stanie, przedstawia trzy osoby wokół dzikiej świni.
Archeologowie spekulują, że malowidła zostały prawdopodobnie wykonane przez pierwszą grupę ludzi, która przemieszczała się przez Azję Południowo-Wschodnią, zanim przybyła do Australii około 65 tys. lat temu. Naukowcy uważają, że to prawdopodobnie tylko kwestia czasu, zanim znajdziemy starsze próbki. Dalej nie rozwiązana jest jednak zagadka ogromnej luki w odkrytych dotychczas śladach artystycznej działalności pierwszych ludzi. Nasz gatunek pojawił się po raz pierwszy w Afryce ponad 300 tys. lat temu, a indonezyjskie malowidła datowane są na „zaledwie” 51 000 lat. Oznacza to, że pierwsze tysiąclecia działalności artystycznej naszych przodków pozostają nadal nieodkryte przez naukę.
Jedna z teorii głosi, że dzieła sztuki nie przetrwały tylu tysiącleci w innych miejscach. Inna głosi, że starożytna sztuka wciąż może czekać na odkrycie. Wcześniej uważano, że pierwsza sztuka narracyjna powstała w Europie. Znaleziona w Niemczech statua „człowieka lwa” – niegdyś uważana za najstarszą – datowana jest na około 40 tys. lat temu. Niektórzy badacze uważają, że sztuka powstała po raz pierwszy w Afryce, około 50 000 lat temu, a artystyczne wizje rozprzestrzeniły się wraz z rozprzestrzenianiem się naszego gatunku na inne kontynenty.
Maciej Bzura
