Naukowcy zbadali koronalny wyrzut masy gwiazdy AB Doradus

Astronomowie przeprowadzili badania koronalnych wyrzutów masy młodej gwiazdy typu słonecznego znanej jako AB Doradus. Obserwacje pomogę lepiej poznać naturę tych niezwykłych zdarzeń.

Jak tłumaczą badacze, koronalne wyrzuty masy (CME) to ogromne erupcje namagnesowanej plazmy ze Słońca, ale również z innych gwiazd. Biorąc pod uwagę, że obiekty podobne do naszej gwiazdy mogą być znacznie bardziej aktywne magnetycznie niż ona. Astronomowie zakładają, że będą one wykazywać jeszcze częstsze i bardziej energetyczne CME.

Jednak wykrycie koronalnych wyrzutów masy innych gwiazd jest trudne i naukowcy szukają pośrednich dowodów takich zdarzeń przy użyciu różnych metod – na przykład identyfikując koronalne przyciemnienia – silne, ale tymczasowe redukcje emisji ekstremalnego ultrafioletu i miękkiego promieniowania rentgenowskiego.

Astronomowie zakładają, że wyrzucona masa za frontem uderzeniowym CME nie przyczynia się lub przyczynia się w mniejszym stopniu do emisji koronalnej w zakresie promieniowania rentgenowskiego i ekstremalnego ultrafioletu, generując przyciemnienie krzywych blasku.

AB Doradus (AB Dor) to szybko rotująca młoda gwiazda o masie słonecznej, znajdująca się w odległości około 49,5 lat świetlnych od Ziemi. Jest ona częścią układu poczwórnego, ma silne pole magnetyczne, okres rotacji wynoszący około 0,51 dnia, a jej wiek badacze oszacowali na 120 milionów lat.

Poprzednie obserwacje wykazały, że AB Dor jest gwiazdą rozbłyskową wykazującą okresowe wzrosty aktywności oraz że ma większą liczbę plam gwiazdowych niż Słońce. Wykryto również na niej zaciemnienia koronalne, co sugeruje obecność koronalnych wyrzutów masy.

Naukowcy z Leiden University w Holandii, pod kierownictwem Markusa Strickerta, zbadali obecność CME na AB Doradus. W tym celu przeprowadzili 21 symulacji zdarzeń CME na tej gwieździe, na dużych szerokościach geograficznych. Badanie zostało opublikowane w serwisie arXiv.

Okazało się, że połowa modelowanych zdarzeń skutkowała koronalnymi wyrzutami masy, a druga połowa prowadziła do ograniczonych CME. Stwierdzono, że te zainicjowane w otwartych regionach magnetycznych miały większe prawdopodobieństwo erupcji w porównaniu do tych zainicjowanych w regionach zamkniętych.

„Nasza praca wyjaśnia, w jaki sposób erupcyjne CME, mogą występować nawet na gwiazdach takich jak AB Dor, których silne pola magnetyczne powinny prowadzić do bardziej ograniczonych koronalnych wyrzutów masy” – podsumowują naukowcy.

Emil Gołoś