Astronomowie zbadali galaktykę aktywną Messier 77

Korzystając z Circumgalactic H-alpha Spectrograph (CHαS), naukowcy przeprowadzili obserwacje spektroskopowe pobliskiej galaktyki aktywnej o nazwie Messier 77. Wykryli oni bardzo rozległą strukturę zjonizowanego gazu wokół niej.

Jak tłumaczą badacze, Messier 77 (w skrócie M77, znana również jako NGC 1068) to spiralna galaktyka z poprzeczką znajdująca się w odległości około 47 milionów lat świetlnych od Ziemi. Zawiera ona aktywne jądro galaktyczne (AGN), które jonizuje gaz w swoim dysku i halo. Messier 77 jest najbliższą galaktyką Seyferta typu 2 i jest uważana za prototyp tej klasy. Ma ona szacunkową średnicę 90 tysięcy lat świetlnych i masę około 1 miliarda mas Słońca.

Astronomowie z Steward Observatory w Tucson w Arizonie, pod kierownictwem Nicole Melso, wykorzystali CHαS na 2,4-m teleskopie Hiltera w Obserwatorium MDM w Arizonie do wykonania szerokokątnego obrazowania spektralnego Messiera 77. Głównym celem ich obserwacji było zbadanie rozkładu zjonizowanego gazu wokół tej galaktyki. Badanie zostało opisane w czasopiśmie The Astrophysical Journal.

„Wykonaliśmy szerokokątne mapowanie linii emisyjnych alfa wodoru o bardzo niskiej jasności powierzchniowej wokół NGC 1068 przy użyciu nowo oddanego do użytku spektrografu Circumgalactic Hα Spectrograph (CHαS)” – twierdzą naukowcy.

Astronomowie zidentyfikowali rozszerzoną emisję wokół Messier 77, zlokalizowaną poza wcześniej wykrytymi strukturami nitkowatymi w tej galaktyce, w kierunku krawędzi pola widzenia CHαS. Stwierdzili, że emisja ta znajduje się w halo galaktycznym.

Naukowcy nazwali nowo odkrytą rozszerzoną strukturę zjonizowanego gazu „Wstęgą”. Na podstawie obserwacji CHαS ustalili, że jej przewidywany fizyczny promień wynosi około 66 500 lat świetlnych.

Zebrane dane wskazują, że gaz „Wstęgi” nie jest związany z żadną strukturą galaktyczną ani znanymi cechami pływowymi w halo Messier 77. Jak wskazują astronomowie, w przeciwieństwie do tego, co obserwuje się w filamentach bliżej galaktyki, gaz „Wstęgi” jest nieznacznie przesunięty względem obecnej centralnej osi dżetów.

Wyniki sugerują również, że gaz „Wstęgi” najprawdopodobniej składa się z młodych gwiazd osadzonych w ciepłym gazie emitującym linie, zjonizowanym w wyniku różnych procesów. Badacze jednak podkreślają, że należy jednak przeprowadzić dalsze badania tego gazu, aby rzucić więcej światła na jego pochodzenie i skład.

„Dalsze obserwacje neutralnego gazu atomowego i molekularnego w strukturach nitkowatych i wstęgowych będą ważne dla zrozumienia pochodzenia gazu obecnego w ośrodku okołogwiazdowym NGC 1068, ilości gazu dostępnego do formowania gwiazd oraz poziomu formowania gwiazd indukowanego przez AGN w tych regionach” – podsumowują naukowcy.

Emil Gołoś