Astronomowie zaobserwowali erupcjęnowej V1716 Sco

Naukowcy przy użyciu różnych kosmicznych obserwatoriów rentgenowskich i gamma, uchwycili erupcję nowej V1716 Sco, która miała miejsce w 2024 roku. Badania dostarczyły istotnych informacji na temat tego obiektu.

Nowa to jak tłumaczą astronomowie, gwiazda doświadczająca nagłego wzrostu jasności i powoli powracająca do swojego pierwotnego stanu, co może trwać wiele miesięcy. Taki wybuch jest wynikiem procesu akrecji w bliskim układzie podwójnym zawierającym białego karła i jego towarzysza.

V1716 Sco, znana również jako Nova Sco 2023, została wykryta, gdy wybuchła 20 kwietnia 2023 r. z jasnością 8,0 magnitudo (największe wychylenie z położenia równowagi w ruchu drgającym i w ruchu falowym). Dalsze obserwacje potwierdziły spektroskopowo, że jest to nowa klasyczna.

Naukowcy z Henan University of Science and Technology w Luoyang w Chinach, pod kierownictwem Huihui Wanga, zbadali V1716 Sco w zakresie promieniowania rentgenowskiego i gamma. W tym celu wykorzystali należące do NASA sondy Swift, NuSTAR i Fermi, a także Neutron star Interior Composition Explorer (NICER) na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Badanie zostało opisane w serwisie arXiv.

Astronomia promieniowania gamma to dziedzina astronomii, w której naukowcy obserwują i badają obiekty niebieskie i zjawiska w przestrzeni kosmicznej, które emitują kosmiczne promieniowanie elektromagnetyczne w postaci promieni gamma, tj. fotonów o najwyższych energiach (powyżej 100 keV) przy bardzo krótkich długościach fal.

Obserwacje wykazały, że emisja promieniowania gamma rozpoczęła się dzień po erupcji optycznej V1716 Sco, z wartością statystyki testowej (TS – wielkość pochodząca z próby do testowania hipotez statystycznych, test hipotezy jest zwykle określany w kategoriach statystyki testowej, uważanej za liczbowe podsumowanie zbioru danych) równą 70. Czas trwania tej aktywności promieniowania gamma z wartością TS powyżej 4,0 trwał przez 40 dni. Mocniejsza emisja rentgenowska została również zaobserwowana przez Swift dzień po erupcji optycznej.

Odkrycia te, jak podkreślają badacze, czynią z V1716 Sco pierwszą klasyczną nową, w której rentgenowska detekcja przez Swift jest równoczesna z emisją promieniowania gamma, a także czwartą klasyczną nową, w której emisja promieniowania gamma jest równoczesna z silniejszą emisją rentgenowską z danych NuSTAR.

Emil Gołoś