Czym jest zakłócenie pływowe ASASSN-19bt
Astronomowie przeprowadził obserwacje radiowe i rentgenowskie zakłócenia pływowego (TDE) oznaczonego jako ASASSN-19bt. Badanie rzuciło więcej światła właściwości tego zdarzenia.
Jak tłumaczą naukowcy, zakłócenia pływowe pojawiają się, gdy gwiazda przechodzi wystarczająco blisko supermasywnej czarnej dziury i zostaje rozerwana przez jej siły pływowe. Przez co gwiezdne szczątki zaczynają opadać na czarną dziurę, a promieniowanie rozprzestrzenia się z wewnętrznego dysku akreujących pozostałości po obiekcie, co jest wskaźnikiem obecności TDE.
ASASSN-19bt to zdaniem astronomów, TDE na przesunięciu ku czerwieni wynoszącym 0,026, w galaktyce 2MASX J07001137-6602251. Zostało ono odkryte w styczniu 2019 r. przez All-Sky Automated Survey for SuperNovae (ASAS-SN), a jego jasność rentgenowska jest jedną z najniższych zaobserwowanych dla jakiegokolwiek optycznie uchwyconego zakłócenia pływowego.
Wkrótce po odkryciu ASASSN-19bt, astronomowie z Steward Observatory in Tucson, pod kierownictwem Collina T. Christy’ego, rozpoczęli monitorowanie tej TDE, aby uzyskać więcej informacji na temat jej właściwości. W tym celu wykorzystali Australia Telescope Compact Array (ATCA), Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) oraz radioteleskop MeerKAT. Badanie zostało opisane w serwisie arXiv.
Badacze po raz pierwszy wykryli emisję radiową z ASASSN-19bt wkrótce po optycznym wykryciu obiektu. Następnie emisja radiowa rosła przez wiele lat. Jak wskazują astronomowie, to zakłócenie pływowe wykazuje nietypową ewolucję radiową w porównaniu do innych znanych TDE, ponieważ szczytowa jasność jej emisji gwałtownie wzrosła przez pierwsze 457 dni po odkryciu optycznym, a następnie spadła.
W przeciwieństwie do emisji radiowej, jak twierdzą badacze, ASASSN-19bt wykazuje bardzo małą aktywność w zakresie promieniowania rentgenowskiego. Obserwacje nie wykryły tego typu aktywności, aż do około 225 dni po odkryciu miejsca wystąpienia tego TDE.
Próbując wyjaśnić pochodzenie emisji radiowej z ASASSN-19bt, astronomowie zastosowali dwa modele – nierelatywistyczną sferyczną falę uderzeniową i relatywistyczny strumień wystrzelony poza oś z linii widzenia.
Astronomowie po przeanalizowaniu wyników, podkreślili pilną potrzebę rozszerzonych obserwacji radiowych ASASSN-19bt i innych podobnych TDE w celu zrozumienia mechanizmów stojących za tak niezwykłą późną emisją radiową. Tego typu obserwacje pomagają naukowcom zrozumieć zakłócenia pływowe, które są niezwykle niszczycielskimi i niezwykłymi wydarzeniami we Wszechświecie, mającymi wpływ na otaczające je gwiezdne sąsiedztwo.
Emil Gołoś
