Hubble uchwycił galaktykę spiralną NGC 3059
Zdjęcie z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a przedstawia galaktykę spiralną NGC 3059, która znajduje się około 57 milionów lat świetlnych od Ziemi.
Jak tłumaczą astronomowie z NASA, kamera Hubble’a Wide Field Camera 3 zebrała dane w maju 2024 r. w ramach programu obserwacyjnego, który badał wiele galaktyk. We wszystkich obserwacjach wykorzystano ten sam zakres filtrów: częściowo przezroczyste materiały, które przepuszczają tylko bardzo specyficzne długości fal światła.
Naukowcy często używają filtrów w swoich obserwacjach. Jak wskazują, mogą one przepuszczać bardzo wąskie lub nieco szersze zakresy światła do instrumentów teleskopu. Filtry wąskopasmowe są nieocenione z naukowego punktu widzenia, ponieważ filtrują określone długości fal światła, które są związane z określonymi procesami fizycznymi i chemicznymi.
Astronomowie tłumaczą, że w pewnych warunkach atomy wodoru emitują czerwone światło o długości fali 656,46 nanometrów, zwane emisją H-alfa lub „linią H-alfa”. Jest ona bardzo przydatna dla badaczy, ponieważ jego obecność wskazuje na pewne procesy fizyczne i warunki, a także często jest oznaką nowo formujących się gwiazd.
Dane na tym zdjęciu wykorzystały filtr wąskopasmowy, który przepuścił emisję H-alfa do detektorów teleskopu. Ten konkretny filtr, zwany F657N (F jak „filtr” N jak „narrow – wąski” i 657 jak długość fali w nanometrach) lub filtr H-alfa, przepuszcza światło o długości fali bardzo zbliżonej do 656,46 nanometrów linii H-alfa. Ujawnia ona różowawe regiony gwiazdotwórcze w uchwyconej galaktyce.
Dane z pięciu innych filtrów szerokopasmowych również przyczyniły się do powstania tego obrazu. Przepuściły one szerszy zakres długości fal do instrumentów Hubble’a. Izolują one fragmenty widma elektromagnetycznego, pozwalając astronomom na badanie różnych aspektów obiektu, na które skierowany jest Hubble.
W przypadku tego zdjęcia filtry szerokopasmowe ujawniły niebieskawe plamy, w których znajdują się starsze gwiazdy. Ponadto, informacje z wielu filtrów dostarczają procesorom obrazu, dane do tworzenia pięknych i naukowo wartościowych obrazów, takich jak ten.
Hubble to teleskop kosmiczny, który został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i wciąż kontynuuje swoją pracę. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych. Został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a i jest jednym z Wielkich Obserwatoriów NASA. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.
Emil Gołoś
