Jak wyglądała dieta człowieka w średniowieczu
Archeolodzy pracujący w południowej Francji użyli stabilnych izotopów, aby odkryć jak wyglądała dieta ludzi żyjących w średniowieczu. Badania, opublikowane w Archaeological and Anthropological Sciences przez główną autorkę dr. Jane Holmstrom, ujawniły różnice w diecie między klasami społecznymi.
Ich ustalenia opierają się na analizach szczątków szkieletowych z dwóch cmentarzy w południowej Francji, jednego zarezerwowanego dla wysoko postawionych członków kościoła z elity Saint-Jean de Todon i jednego dla niższej klasy Saint-Victor-la-Coste. Oba cmentarze datowane są na okres od IX do XIII wieku n.e., a zatem wpisują się w czas, w którym zachodziły wielkie przemiany strukturalne ekonomiczne i społeczne, które mogły mieć wpływ na dietę osób pochowanych na cmentarzu.
Ich ustalenia opierają się na analizach szczątków z dwóch cmentarzy w południowej Francji. Jeden był zarezerwowany dla wysoko postawionych członków kościoła z społecznej elity Saint-Jean de Todon i jednego dla niższej klasy z Saint-Victor-la-Coste. Oba cmentarze datowane są na okres od IX do XIII wieku n.e., a zatem wpisują się w czas, w którym zachodziły wielkie przemiany strukturalne ekonomiczne i społeczne, które mogły mieć wpływ na dietę osób pochowanych na cmentarzu.
Badacze wysunęli hipotezę, że elity prawdopodobnie miały zróżnicowaną dietę, obejmującą kilka produktów roślinnych, ale także bogatą w ryby i produkty zwierzęce (mięso i nabiał). Mnisi mieli za to dietę głównie wegetariańską z regularnym dostępem do ryb, podczas gdy niższa klasa sporadycznie tylko uzupełniała ją rybami lub białkiem zwierzęcym.
Dane dostarczone przez analizę stabilnych izotopów dały badaczom sposób na przetestowanie tych hipotez. Odkryli, że na cmentarzu elit w Saint-Jean de Todon osoby spożywały dietę bogatą w owies, jęczmień, żyto i pszenicę, ale mającą również regularny dostęp do białka zwierzęcego. Co ciekawe, ich odkrycia wykazały również, że kobiety miały tendencję do spożywania mniejszej ilości białka zwierzęcego niż mężczyźni. Jest to zgodne z benedyktyńskimi zasadami postu, które zawierały wskazówki dotyczące dystrybucji żywności w oparciu o płeć, wiek i status. Może to częściowo wyjaśniać różnice dietetyczne obserwowane między mężczyznami i kobietami na cmentarzu.
Co ciekawe, wyniki dotyczące dzieci z obu cmentarzy dostarczyły informacji na temat karmienia piersią i odstawiania od piersi. Wyniki wskazują, że dzieci z Saint-Jean de Tondon w wieku od 2 do 3 lub 4 lat były nadal karmione piersią lub były w trakcie odstawiania od piersi. Tymczasem dzieci w wieku od 1 do 2 lat w Saint-Victor-la-Coste, prawie dwa lata młodsze od dzieci z Saint-Jean de Tondon, były już w trakcie odstawiania od piersi. Dane te wskazują, że dzieci z elity byłyby średnio karmione piersią dłużej niż dzieci z niższych klas.
Wyniki badania dostarczają ciekawych nowych spostrzeżeń na temat praktyk żywieniowych średniowiecznej południowej Francji, na które miały wpływ nie tylko przemiany społeczno-ekonomiczne, ale także religia, wiek i płeć badanych ludzi.
Dane z tych grup cmentarnych można porównać z tym, co zostało zapisane w zapisach historycznych. Dostarczają też nowe informacje, że przestrzeganie zasad kościoła było być może regionalne lub nie było ściśle egzekwowane przez każdą parafię. To daje inną perspektywę niż dokumenty pisemne.
Maciej Bzura
