Misja CURIE zbada pochodzenie słonecznych fal radiowych
Opracowany przez NASA Eksperyment CubeSat Radio Interferometry Experiment (CURIE) ma wystartować w lipcu 2024 r., aby zbadać tajemniczą emisję fal radiowych pochodzących ze Słońca.
Naukowcy po raz pierwszy zauważyli fale radiowe emitowane przez Słońce dziesiątki lat temu i przez lata ustalili, że pochodzą one z rozbłysków słonecznych i gigantycznych erupcji na Słońcu zwanych koronalnymi wyrzutami masy (CME), które są kluczowym czynnikiem wpływającym na pogodę kosmiczną, która może wpływać na komunikację satelitarną i działanie technologii na Ziemi. Jednak astronomowie nie wiedzą, skąd biorą się fale radiowe w CME.
Misja CURIE ma na celu pogłębienie wiedzy na ten temat za pomocą techniki zwanej interferometrią radiową niskiej częstotliwości, która nigdy wcześniej nie była wykorzystywana w kosmosie. Technika ta, jak opisują astrofizycy z NASA, opiera się na dwóch niezależnych statkach kosmicznych CURIE – razem nie większych niż pudełko po butach – które będą krążyć wokół Ziemi w odległości około 3 kilometrów od siebie. Odstęp ten pozwoli instrumentom mierzyć niewielkie różnice w czasie nadejścia fal radiowych, co umożliwi im dokładne określenie, skąd pochodzą fale radiowe.
„To bardzo ambitna i ekscytująca misja. To pierwszy raz, kiedy ktoś w kontrolowany sposób lata interferometrem radiowym w kosmosie, a więc jest to pionier dla radioastronomii w ogóle” – podkreśla David Sundkvist z University of California, Berkeley.
Statek kosmiczny, zaprojektowany przez naukowców z University of California, Berkeley, będzie mierzył fale radiowe w zakresie od 0,1 do 19 megaherców, aby określić pochodzenie fal radiowych ze Słońca. Te długości fal są blokowane przez górną atmosferę Ziemi, więc eksperymenty te muszą być prowadzone tylko w kosmosie.
CURIE wystartuje na pokładzie rakiety Ariane 6 ESA (Europejskiej Agencji Kosmicznej) na początku lipca z Guiana Space Center w Kourou w Gujanie Francuskiej. Rakieta wyniesie misję na wysokość 580 kilomerów nad powierzchnią Ziemi, gdzie będzie mogła zarejestrować fale radiowe Słońca.
Po wejściu na orbitę okołoziemską, dwa sąsiadujące ze sobą minisatelity CURIE nawiążą łączność ze stacjami naziemnymi, a następnie wskażą swoje położenie i rozdzielą. Gdy znajdą się w formacji, ich podwójne ośmiostopowe anteny zostaną rozstawione i rozpoczną zbieranie danych.
CURIE jest jedyną misją realizowaną w ramach programu ELaNa (Educational Launch of Nanosatellites) 43 NASA CubeSat Launch Initiative. Misja CURIE, zdaniem astronomów, ma potwierdzić, że koncepcji kosmicznej interferometrii radiowej w formacie CubeSat jest słuszn. Misja utoruje również drogę dla nadchodzącej misji Sun Radio Interferometer Space Experiment (SunRISE). SunRISE wykorzysta sześć CubeSatów do mapowania regionu, w którym powstają słoneczne fale radiowe w 2D.
Emil Gołoś
