Nagła utrata wagi – bez większego wysiłku – wiąże się z większym ryzykiem raka
Nagła utrata wagi może być powiązana z większym ryzykiem nowotworów – udowadniają amerykańscy naukowcy prowadzący badania, ostatnio opublikowane w czasopiśmie medycznym „JAMA Network”. Większe ryzyko dotyczyło osób, które znaczącą schudły bez podjęcia jakiegokolwiek większego wysiłku.
Otyłość prowadzi do licznych problemów zdrowotnych. Nadmierna liczba kilogramów na wadze wiąże się nie tylko z większym ryzykiem chorób serca, nadciśnieniem tętniczym, chorobami układu oddechowego, zaburzeniami psychicznymi, ale także jest powiązana z większym narażeniem na nawet 13 chorób nowotworowych, w tym raka jelita grubego. Niewątpliwie zatem warto zadbać o stan własnej sylwetki przede wszystkim z powodów zdrowotnych. Jednak należy doprowadzać do utraty wagi w sposób przemyślany.
Badanie zespołu naukowców kierowanego przez Qiaoli Wang z wydziału medycznego Uniwersytetu Harvardu wykazało, że osoby, które w ciągu dwóch lat utraciły w dość wyraźnym odnotowały spadek kilogramów, odpowiadając 10 proc. ich wcześniej masy ciała, były w znacznie większym stopniu narażone na wystąpienie nowotworów w ciągu następnych 12 miesięcy niż osoby, których waga w analogicznym okresie czasu utrzymywała się na stabilnym poziomie.
Analizie w trakcie tego badania zostały poddane dane prawie 160 tys. pracowników służby zdrowia. Okres obserwacji jego uczestników trwał średnio 28 lat i przypadał na lata od stycznia 1988 do stycznia 2016 r. Osoby biorące udział w badaniu, co dwa lata zgłaszały szczegółowe informacje na temat stanu swojego zdrowia oraz stylu życia. Szczególną uwagę badaczy przykuła kwestia zmian w ich wadze, informuje portal „The Conversation„.
Badane osoby zostały podzielone na trzy grupy, do których kryterium przynależności opierało się na tym jak zamierzona była przez nich utrata wagi. Do grupy pierwszej z kategorią „wysoka” trafili ci wszyscy, którzy jednocześnie zamienili swoją dotychczasową dietę na jej zdrowy odpowiednik, jak i zaczęli aktywnie ćwiczyć fizycznie. Do grupy drugiej, określonej jako „średnia” zostali przydzieli ci respondenci, którzy poprawili przynajmniej jeden z tych elementów. Natomiast w przypadku grupy trzeciej, z „niską” kategorią, znaleźli się ci wszyscy uczestnicy badania, którzy nie doświadczyli poprawy żadnego z tych aspektów życia codziennego.
Naukowcy w trakcie tych badań doszli do nieoczekiwanego odkrycia. U osób, które utraciły ponad 10% swojej wcześniejszej masy ciała, ryzyko rozpoznania raka w następnym roku było znacznie wyższe niż to było w przypadku innych grup biorących w badaniu. Należy tu jednak zaznaczyć, że nie wszystkie nowotwory były w tym samym stopniu związane z utratą masy ciała. Przeprowadzone badanie ujawniło istnienie silnego związku pomiędzy utratą masy ciała a nowotworami górnego układu pokarmowego (przełyku i żołądka), wątroby, trzustki i dróg żółciowych.
W przypadku tych typów nowotworów ryzyko ich wystąpienia przy jednoczesnym sporym spadku masy ciała zwiększało się od trzech do ponad siedmiu razy. Korelacja ta była jednak słabsza przypadku raka jelita grubego i płuc. Naukowcy nie dostrzegli także szczególnego związku pomiędzy ubytkiem kilkunastu kilogramów a prawdopodobieństwiem zachorowania na nowotwory piersi, prostaty i generalnie te nowotwory, które dotykają wyłącznie kobiety.
Autorzy badania zastrzegają jednak, iż do jego wyników należy podejść ze szczególną uwagą, gdyż w ich kontekście pojawiają się pewne istotne ograniczenia. Pierwszym takim czynnikiem, który należy odnotować jest fakt tego, iż eksperci polegali na raportach opracowywanych przez samych badanych, w związku z czym ankiety te nie zawsze były dokładne. Na dodatek naukowcy sprawdzali respondentów tylko co dwa lata, co powodowało, iż niektóre szczegóły badania mogły zostać przez nich pominięte. Oprócz tego w badaniu tym brali głównie przedstawiciele specyficznej grupy zawodowej, jaką są pracownicy służby zdrowia, którzy statystycznie są bardziej świadomi ryzyka chorób nowotworowych i mają lepszy dostęp do opieki medycznej.
Trzeba również zwrócić uwagę, że ryzyko wystąpienia nowotworów było najwyższe u osób, które nie podejmowały najmniejszego wysiłku, aby schudnąć – przynależały one do trzeciej grupy, która skupiała osoby o niskim zamierzeniu zrzucenia wagi. Zatem po bliższym przyjrzeniu się wynikom badania okazuje się, że potwierdza ono to, co już wiedzieliśmy wcześniej: jeśli stracisz na wadze bez podjęcie żadnego wysiłku, ważne jest, aby zastanowić się, dlaczego tak się stało, gdyż winnym może być nowotwór. Niewątpliwie zatem nie należy się martwić zaplanowanym odchudzaniem, gdyż jest ono definitywnie procesem korzystnym dla organizmu ludzkiego.
Marcin Jarzębski
