NGC 1140 – galaktyka karłowata w gwiazdozbiorze Erydanu
Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a uchwycili galaktykę karłowatą oznaczoną jako NGC 1140, znajdującą się w gwiazdozbiorze Erydanu.
Jak tłumaczą badacze z NASA, zdjęcie z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a przedstawia galaktykę karłowatą znaną jako NGC 1140. Znajduje się ona w odległości 60 milionów lat świetlnych od Układu Słonecznego, w gwiazdozbiorze Erydanu. NGC 1140 ma nieregularny kształt, podobny do Wielkiego Obłoku Magellana – małej galaktyki krążącej wokół Drogi Mlecznej.
W tej galaktyce karłowatej trwa obecnie intensywne formowanie się gwiazd. Pomimo tego, że jest prawie dziesięciokrotnie mniejsza od Drogi Mlecznej, tworzy gwiazdy w mniej więcej takim samym tempie, z równowartością jednej gwiazdy wielkości naszego Słońca rocznie. Jest to wyraźnie widoczne na obrazie, przedstawiającym galaktykę oświetloną przez jasne, niebiesko-białe, młode gwiazdy.
Galaktyki takie jak NGC 1140 – zawierające duże ilości pierwotnego gazu ze znacznie mniejszą ilością pierwiastków cięższych niż wodór i hel – są szczególnie interesujące dla astronomów. Ich skład czyni je podobnymi do intensywnie formujących się galaktyk we wczesnym Wszechświecie. Te obiekty z pierwotnego kosmosu były budulcem dzisiejszych dużych galaktyk, takich jak Droga Mleczna. Jednakże, ponieważ galaktyki z wczesnego Wszechświata są tak odległe, astronomom trudniej jest je badać, więc bliższe struktury, w których powstają gwiazdy, są dobrym substytutem, aby dowiedzieć się więcej o ewolucji galaktyk.
Erydan (łac. Eridanus) jest rozległym gwiazdozbiorem nieba równikowego i szóstym co do wielkości. Był znany już starożytnym, którym kojarzył się z Nilem, Eufratem, Gangesem lub inną większą rzeką. W Polsce jest on widoczny częściowo zimą. Liczba gwiazd widocznych w nim gołym okiem wynosi około 100. Najjaśniejszą gwiazdą konstelacji jest Achernar – dziewiąta gwiazda pod względem jasności na niebie. Jest to gorący niebieski olbrzym typu B, prawie sześć razy cięższy i pięć tysięcy razy jaśniejszy od Słońca.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.
Emil Gołoś
